Ιστοσελίδα σχετικά με τη χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση. Του Εμμανουήλ Νίνου, εκπαιδευτικού αγγλικής γλώσσας και ιστορίας.
Του Νίκου Τσούλια Στα παιχνίδια της ζωής μας, στα ψυχολογικά παιχνίδια που κάνουμε με το χρόνο υπάρχει μια σταθερή εικόνα με δύο όψεις. Πρώτη όψη, αναζητούμε διαρκώς το «καινούργιο» ιδιαίτερα …
Έτσι για να μην ξεχνάμε! 29 Νεοελληνικά Αναγνώσματα, 3.390 έργα 480 συγγραφέων, τα οποία συγκροτούν το διασωσμένο και προσωπικό, πλήρες κατά το δυνατόν, Αρχείο της Δρ. Χρυσάνθης Κουμπάρου-Χανιώτη. Πρόκειται για τα σχολικά εγχειρίδια που διδάσκονταν στην Ελλάδα για το μάθημα των «Νέων Ελληνικών» (Λογοτεχνίας) από το 1884 έως το 1977 στους κύκλους εκπαίδευσης που αντιστοιχούν στη σημερινή Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Πατήστε κλικ στα εξώφυλλα τον βιβλίων μέσα σε κάθε έναν από τους συνδέσμους αυτούς για να κατεβάσετε το κάθε βιβλίο. Α” ΤΑΞΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (11 βιβλία) Β” ΤΑΞΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (13 βιβλία) Γ” ΤΑΞΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (14 βιβλία) Α” ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ (23 βιβλία) Β” ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ (19 βιβλία) Γ” ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ (15 βιβλία) Δ” ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ (14 βιβλία) Ε” ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ (9 βιβλία) ΣΤ” ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ (11 βιβλία) Πηγή: users.sch.gr
Δύο παιδάκια αγκαλιασμένα να διαβάζουν, ντυμένα με τις σχολικές ποδιές, με το χαρακτηριστικό μπλε και άσπρο. Αν μια εικόνα συνοδεύει τη συλλογική μνήμη από τα μαθητικά χρόνια των προηγούμενων γενιών, αυτή σίγουρα είναι το εξώφυλλου του αλφαβητάριου του Δημοτικού.
Του Νίκου Τσούλια Στα παιχνίδια της ζωής μας, στα ψυχολογικά παιχνίδια που κάνουμε με το χρόνο υπάρχει μια σταθερή εικόνα με δύο όψεις. Πρώτη όψη, αναζητούμε διαρκώς το «καινούργιο» ιδιαίτερα …
Υπογράφει ο Αριστείδης Παπαδόπουλος Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κιλκίς Ολοκληρώθηκαν οι εγγραφές των νηπίων και των μαθητών/τριών Α΄ τάξης των Δημοτικών Σχολείων στους δήμους Κιλκίς και Παιονίας. Στα πλαίσια της ισοκατανομής και ισομέρειας των μαθητών στα Δημοτικά σχολεία και Νηπιαγωγεία του νομού μας ξεκίνησε ένας προγραμματισμός από τη Δ/νση Π.Ε. Κιλκίς από τον μήνα Μάιο, με στοιχεία που συλλέχθηκαν από όλες τις σχολικές μονάδες. Ακολούθησε η συνεργασία του Διευθυντή Διεύθυνσης Π.Ε. Εκπ/σης Κιλκίς με τους Διευθυντές/ντριες, των Δημοτικών Σχολείων και τις Προϊσταμένες των Νηπιαγωγείων. Διαμορφώθηκαν εκεί που ήταν αναγκαίο, νέα χωροταξικά όρια στα αστικά κέντρα Κιλκίς και Πολυκάστρου. Τα νέα δεδομένα δημιούργησαν τις καλύτερες παιδαγωγικά συνθήκες για το ξεκίνημα των μαθητών/τριών μας στο σχολείο από τον μήνα Σεπτέμβριο. Η αναλογία μαθητών/τριών ανά εκπαιδευτικό θα είναι η καλύτερη των τελευταίων ετών. Τα τμήματα της Α΄ τάξης στην πόλη του Κιλκίς θα έχουν από 18 έως 23 μαθητές ανάλογα την περιοχή του σχολείου, ενώ στο Πολύκαστρο κάθε τμήμα Α΄ τάξης θα έχει 18 μαθητές. Στις προηγούμενες σχολικές χρονιές τα αντίστοιχα τμήματα έφταναν μέχρι και 27 μαθητές. Ικανοποιήθηκαν όλες οι αιτήσεις για εγγραφή και φοίτηση νηπίων και προνηπίων του νομού. Με απόλυτη συνεργασία, μέσα σε κλίμα σεβασμού και καλής προαίρεσης, έγινε η κατανομή των νηπίων σε τμήματα λαμβάνοντας υπόψη και τις ανάγκες των γονέων. Τα τμήματα των νηπιαγωγείων φτάνουν από 20 μέχρι 22 νήπια/ προνήπια. Η καλή συνεργασία, η εμπιστοσύνη, η διαφάνεια και η κατανόηση μεταξύ όλων των στελεχών οδήγησε στη σωστή κατανομή των μαθητών σε τμήματα. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός πως ο Διευθυντής Εκπαίδευσης δε χρειάστηκε να εκδώσει υπηρεσιακά σημειώματα για την εγγραφή μαθητών που είναι έξω από τα θεσμοθετημένα χωροταξικά όρια των σχολείων. Ο προγραμματισμός όμως έφερε στην επιφάνεια μια αναγκαιότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί στο επόμενο διάστημα. Είναι το οξυμένο πρόβλημα σχολικής στέγης που αντιμετωπίζουν τα δυο αστικά κέντρα του νομού, του Κιλκίς και του Πολυκάστρου. Χρειάζεται άμεσα να γίνουν ενέργειες από τις δημοτικές αρχές για τη δημιουργία τεσσάρων νέων σχολείων, από τα οποία τα δυο είναι δημοτικά και τα δυο νηπιαγωγεία (10ο Δημοτικό Σχολείο Κιλκίς, 4ο Δημοτικό Σχολείο Πολυκάστρου, 14ο Νηπιαγωγείο Κιλκίς και 5ο Νηπιαγωγείο Πολυκάστρου). Ο Δ/ντής Α/θμιας Εκπαίδευσης Κιλκίς ευχαριστεί τον Προϊστάμενο Εκπαιδευτικών Θεμάτων, τους Δ/ντές/ντριες, Υποδιευθυντές/ντριες των Δημοτικών Σχολείων και τις Προϊσταμένες Νηπιαγωγείων όλου του νομού για την άψογη συνεργασία τους. Επίσης ευχαριστεί τους γονείς των μαθητών για τη ευγενική και πολιτισμένη στάση που επέδειξαν κατά τη διάρκεια των εγγραφών και εύχεται σε όλους καλό καλοκαίρι. * ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΝΩΜΗΣ * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Facebook * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Twitter * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Pinterest * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Google+ * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Dailymotion * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Youtube
Συγκεντρώνοντας μνήμες και …ιστορίες
Το κουδούνι χτυπά πάντα στις 8.00 ακριβώς. Τρέχοντας μετα βίας προλαβαίνετε την προσευχή. (Στη δική μας προσευχή, τότε, ζητούσαμε να έχει αρρωστήσει ο
Με νοσταλγία αναζητούν οι παππούδες και οι οι γονείς μας τα πρώτα τους σχολικά βιβλία, τα αλφαβητάρια-αναγνωστικά της Α´ τάξης του Δημοτικού. ... ξεφυλλίζοντας τις σελίδες τους ...Πρόκειται για εικόνες μαγικές, φυσικά απόλυτα εξιδανικευμένες... Εικόνες που θα μας ταξιδέψουν πέρα μακριά από τη σκοτεινή πραγματικότητα της καθημερινότητας που βιώνουμε. Τα δύο, όμως, αλφαβητάρια, για τα οποία ο λόγος, ήταν τα πρώτα σχολικά βιβλία παιδιών... Ας δούμε, λοιπόν, κάποιες εικόνες... Και πρώτα πρώτα τα δύο υπέροχα εξώφυλλά τους. Δύο καθαρά, καλοντυμένα και καλοχτενισμένα παιδάκια, δύο "καλά παιδιά", ένα αγόρι και ένα κορίτσι, ξεφυλλίζουν με χαρά και ενδιαφέρον το αλφαβητάρι τους. Στο εξώφυλλο του πρώτου η σκηνή διαδραματίζεται στην αυλή ενός σπιτιού με κεραμίδια. Περιβάλλονται από φύλλα δέντρων. Ένα τέτοιο σπίτι είχε ο παππούς μου σε μια επαρχιακή πόλη. Φυσικά, το σπίτι δόθηκε με αντιπαροχή για να γίνει πολυκατοικία. Στο εξώφυλλο του δεύτερου αλφαβηταρίου η σκηνή διαδραματίζεται στην εξοχή, τα δυο παιδιά διαβάζουν το βιβλίο κάτω από ένα πανέμορφο δέντρο με πράσινα φύλλα. Το εξώφυλλο του αλφαβηταρίου "τα καλά παιδιά". Στην εικόνα βλέπουμε τα δύο "καλά παιδιά". Το κοκκινοντυμένο κοριτσάκι με τις πλεξούδες κάθεται σε ένα σκαμνάκι. Το παραπάνω αλφαβητάρι κυκλοφόρησε πρώτη φορά από τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών βιβλίων για το σχολικό έτος 1949-50. Οι μνήμες από την Κατοχή και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ακόμα νωπές (πέντε χρόνια είχαν περάσει από τη λήξη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και την απελευθέρωση της Ελλάδας από τα στρατεύματα της Κατοχής) και μόλις είχαν τελειώσει επίσημα οι ένοπλες συγκρούσεις του Εμφυλίου Πολέμου. Tα κείμενα συντάχθηκαν στη δημοτική γλώσσα με ορισμένα στοιχεία της καθαρεύουσας από τον δάσκαλο Επαμεινώνδα Γεραντώνη και η εικονογράφηση έγινε από τον γνωστό ζωγράφο και χαράκτη Κώστα Γραμματόπουλο. Ο Γραμματόπουλος, μάλιστα, βραβεύτηκε με το πρώτο βραβείο για την εικονογράφηση του αλφαβηταρίου στο Παγκόσμιο Παιδαγωγικό Συμπόσιο που πραγματοποιήθηκε στο Βέλγιο το 1949 στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Διδακτικού Βιβλίου. Το εξώφυλλο του δεύτερου Αλφαβηταρίου. Το αγόρι και το κορίτσι κάθονται σε ένα ξύλινο πάγκο κάτω από το δέντρο. Στο πράσινο γρασίδι διακρίνουμε αγριολούλουδα. Το κορίτσι φορά μπλε ποδιά με λευκό γιακαδάκι. Ακριβώς μ᾽ αυτόν τον τρόπο, τη δεκαετία του 1970, με είχε ντύσει η μητέρα μου για να πάω την πρώτη ημέρα στο σχολείο. Είχε κάνει τα μαλλιά μου πλεξούδες, όπως τα μαλλιά του κοριτσιού της εικόνας. Το βιβλίο αυτό είναι ασφαλώς το πιο διάσημο και μακροβιότερο αλφαβητάριο του ελληνικού σχολείου. Κυκλοφόρησε σε δεκαέξι εκδόσεις από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων και χρησιμοποιήθηκε για τη διδασκαλία της γλώσσας στην Α´ τάξη Δημοτικού για είκοσι τρία χρόνια, από το 1955 έως το 1979. Από αυτό έμαθαν γραφή και ανάγνωση γενιές Ελλήνων μαθητών. Γονείς και τα παιδιά τους είχαν το ίδιο αλφαβητάρι-αναγνωστικό. Αυτή η εικόνα χαράς και ευφορίας ήταν η πρώτη εικόνα που έβλεπε ο μαθητής, όταν άνοιγε το αλφαβητάριο "Τα καλά παιδιά". Ημέρα γιορτής! Πανηγυρική ατμόσφαιρα! Χαρούμενα και γελαστά παιδάκια στο καρουζέλ. Στο βάθος μια εκκλησία στολισμένη με γαλανόλευκες ελληνικές σημαίες. Παιδάκια κρατούν σημαιούλες. Η δεύτερη εικόνα παρουσιάζει όψεις από την καθημερινή ζωή μιας ημιαστικής αγροτικής μικρής πόλης. Σπιτάκια με κεραμίδια και αυλές, καθαροί δρόμοι όπου κυκλοφορούν κάρα και γαϊδουράκια, γυναίκες με λαϊκές ενδυμασίες γεμίζουν τις στάμνες με νερό στη βρύση (ακόμα τα σπίτια δεν είχαν νερό), ένα οπωροπαντοπωλείον, στο βάθος ένας παπάς κάθεται έξω από την εκκλησία, σε πρώτο πλάνο σκηνή από την αυλή του σχολείου, η δασκάλα με γυαλιά και βέργα, ντυμένη δυτικότροπα, βάζει τα παιδάκια στην τάξη για μάθημα... Στην τρίτη εικόνα βλέπουμε τα επτά μέλη της μικροαστικής οικογένειας που πρωταγωνιστούν στις σελίδες του αλφαβηταρίου. Βλέπουμε τα μέλη της οικογένειας να βρίσκονται στο χαρούμενο, τακτικό και καθαρό σπιτάκι τους. Το σπίτι έχει κεραμίδια, αυλή με δέντρα και κληματαριά. Ο μπαμπάς Θωμάς κάθεται σε μια καρέκλα στην αυλή και διαβάζει την εφημερίδα του. Φορά παντόφλες. Στην αυλή, επίσης, βλέπουμε το αγοράκι της οικογένειας, τον Ρήγα να παίζει πάνω στο ξύλινο αλογάκι του, τη γιαγιά με μαύρη μαντήλα να γνέθει με τη ρόκα, ενώ έξω από την αυλή βρίσκεται η μικρή Νίνα κρατώντας την κούκλα της. Από την ανοιχτή πόρτα του σπιτιού διακρίνουμε στο εσωτερικό να κάθεται σ᾽ ένα σκαμνί τη μεγάλη κόρη της οικογένειας, η Άννα, και από το ανοιχτό παράθυρο φαίνεται η μητέρα Φανή να κρατά στην αγκαλιά της το μωρό της οικογένειας. Η οικογένεια του αλφαβηταρίου είναι επταμελής. Οι γονείς με τέσσερα παιδιά και η γιαγιά. Πουλάκια ίπτανται πάνω στη στέγη, η κληματαριά (σύμβολο της γονιμότητας και της ευτυχίας) είναι γεμάτη με τσαμπιά σταφύλι, ενώ στην άκρη αριστερά υπάρχει και μια λευκή γάτα, η "ψιψίνα". Στις σελ. 64-65 του αλφαβηταρίου η εικόνα αποτυπώνει μια "ιερή" στιγμή για την οικογένεια: την ώρα που όλοι κάθονται γύρω από το τραπέζι για το φαγητό. Η μητέρα Φανή σερβίρει το φαγητό με τη βοήθεια της μεγάλης κόρης, της Άννας. Ο πατέρας, η γιαγιά, η Νίνα και ο Ρήγας είναι καθισμένοι στο τραπέζι και περιμένουν τα πιάτα με το φαγητό. Ο πατέρας, ο Ρήγας και η Νίνα φορούν λευκές πετσέτες στο λαιμό για να μη λερώσουν τα ρούχα τους. Λευκό καθαρό τραπεζομάντηλο και μαχαιροπίρουνα στο τραπέζι. Το μωρό δεν είναι παρόν στη σκηνή, ενώ δεξιά βλέπουμε και την "κυρά ψιψίνα" με το πιατάκι της. Σε μια εποχή που οι μνήμες από τη μεγάλη πείνα της Κατοχής ήταν ακόμα ζωντανές, το τραπέζι με φαγητό της οικογένειας του αλφαβηταρίου ήταν ασφαλώς ευλογία Θεού και δείγμα μιας χώρας που πια ευημερούσε. Ήταν, όμως, αυτή η πραγματικότητα; Oι μαθήτριες και οι μαθητές που διάβαζαν αυτές τις σελίδες του αλφαβηταρίου είχαν πράγματι έτσι στρωμένο το τραπέζι τους, κάθονταν πράγματι όλοι μαζί χαρούμενοι στο τραπέζι για να φάνε και υπήρχε πράγματι επάρκεια αγαθών στο σπίτι τους; Στις σελ. 20-21 βλέπουμε τη χαρά να ξεχειλίζει από το αλφαβητάριο. Ο χαμογελαστός πατέρας Θωμάς, ντυμένος κομψά με γιλέκο και πουκάμισο (έχει βγάλει το σακάκι του, γιατί είναι προφανώς μέσα στο σπίτι), ανοίγει ένα κουτί και βγάζει μια κούκλα που την προσφέρει στη μικρή Νίνα. Η Νίνα παίζει χαρούμενη, μαζί με άλλα χαρωπά κοριτσάκια, με την κούκλα που της έκανε δώρο ο πατέρας της. Στην Ελλάδα των αρχών της δεκαετίας του 1950 δέχονταν πράγματι όλα τα παιδάκια (και εκείνα τα ορφανά που τα είχαν συγκεντρώσει στις παιδοπόλεις) δώρα παιχνίδια από τους γονείς τους; H αγορασμένη από κάποιο κατάστημα παιχνιδιών κούκλα της Νίνας μήπως ήταν είδος πολυτελείας για εκείνη την εποχή; Άραγε πόσοι πατέρες είχαν τη δυνατότητα να προσφέρουν δώρα παιχνίδια στα παιδιά τους, όπως ο πατέρας Θωμάς; Και οι πατέρες που βρίσκονταν φυλακισμένοι και εξόριστοι στα νησιά λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων: To πρώτο μέρος του αλφαβηταρίου τελειώνει με την προσευχή του μικρού Ρήγα. Η θρησκεία ήταν κύριο συστατικό της εκπαίδευσης. ...Ο μικρός μαθητής προσεύχεται: "Θεέ μου, σ᾽ ευχαριστώ που με βοήθησες να τελειώσω το πρώτο μέρος του βιβλίου μου και σε παρακαλώ να με φωτίσης να μάθω πολλά γράμματα και να γίνω καλός άνθρωπος". Ζητά, επίσης, από τον καλό Θεό να φυλάττει όλα τα πρόσωπα της οικογένειάς του, τους συμμαθητές και τη δασκάλα και "όλους τους καλούς ανθρώπους". Στον τέλειο και ιδανικό κόσμο του αλφαβηταρίου οι κακοί άνθρωποι δεν υπάρχουν ή δεν έχουν καμιά θέση. Στις σελ. 110-111 μια πέρα έως πέρα ειδυλλιακή, ποιμενική-βουκολική σκηνή. Είναι άνοιξη. Ανθισμένες αμυγδαλιές και χελιδόνια. Τα παιδιά της Α´ τάξης Δημοτικού πηγαίνουν εκδρομή με τη δασκάλα στην εξοχή. Ένας βοσκός με τα προβατάκια του παίζει φλογέρα. Ποιος από εμάς σήμερα δε θα ήθελε να είναι μέσα σ᾽ αυτήν την εικόνα; Kαι ακόμα μια βουκολική εικόνα. Είναι το χωριό του θείου της Άννας και του Ρήγα. Οι εξετάσεις και το σχολείο έχουν τελειώσει. Ο Ρήγας και η Άννα φτάνουν μ᾽ ένα γαϊδουράκι στο χωριό του θείου για να περάσουν ονειρεμένες καλοκαιρινές διακοπές. Μικρά σπιτάκια μέσα στην πρασινάδα, δέντρα, λιβάδια, βοσκοί με πρόβατα και αγελάδες, το καφενείο του χωριού, η θεία και τα ξαδέλφια που τους υποδέχονται με χαρά. Το ταξίδι στο χωριό είναι το δώρο για την επιτυχία των δύο παιδιών στις εξετάσεις του σχολείου. "Ο Ρήγας και η Άννα προβιβάστηκαν. Πήραν τον καλύτερο βαθμό στα μαθήματα, διαγωγή κοσμιωτάτη και βραβείο για την καθαριότητα", διαβάζουμε στη σ. 151 του αλφαβηταρίου. Σε μια εποχή που τα ταξίδια στις διακοπές ήταν πολυτέλεια, ένα ταξίδι στο χωριό ενός συγγενικού προσώπου (εάν βέβαια υπήρχε), ήταν ίσως το μόνο που μπορούσαν να κάνουν τότε μικροί και μεγάλοι. Βέβαια, ελάχιστα από τα χωριά της ελληνικής υπαίθρου τη δεκαετία του 1950 παρουσίαζαν την ειδυλλιακή εικόνα που βλέπουμε στις σελίδες του αλφαβηταρίου. Σε πολλές περιοχές της χώρας η ύπαιθρος είχε πληγεί από τις συγκρούσεις του Εμφυλίου Πολέμου. Ας μην ξεχνάμε, ακόμα, πως είχε ήδη αρχίσει η εσωτερική μετανάστευση από την ύπαιθρο στα αστικά κέντρα και, βέβαια, η εξωτερική μετανάστευση στις αναπτυγμένες χώρες της Δύσης. Μια αγαπημένη μου εικόνα από το δεύτερο αλφαβητάριον. Το κοριτσάκι με τη σάκα ανοίγει την κόκκινη καγκελόπορτα και μπαίνει στην αυλή (του σχολείου ή του σπιτιού). Είναι φθινόπωρο! Τα φύλλα πέφτουν από τα δέντρα. Οι εικόνες που ακολουθούν προέρχονται από το αλφαβητάριον των Ι. Κ. Γιαννέλη-Γ. Σακκά, του μακροβιότερου (1955-1979), όπως ήδη αναφέραμε αναγνωστικού της Α´ τάξης Δημοτικού. Και σ᾽ αυτό το βιβλίο οι μικροί μαθητές μαθαίνουν να διαβάζουν και να γράφουν μέσα από απλά επεισόδια και μικρές ιστορίες της καθημερινής ζωής μιας μικροαστικής οικογένειας. Στις ιστορίες πρωταγωνιστούν τα παιδιά αυτής της οικογένειας, που γίνονται οικεία πρόσωπα για γενιές Ελλήνων μαθητών. Στην πρώτη σελίδα η εικόνα της οικογένειας. Στο σαλόνι του μικροαστικού σπιτιού βλέπουμε να έχουν "στηθεί" για μια οικογενειακή φωτογραφία τα επτά μέλη της οικογένειας. Στη μέση η μαυροφορεμένη γιαγιά με μαντήλα που κρατά το μικρότερο παιδί στην αγκαλιά, τη Λόλα, αριστερά ο πατέρας με κοστούμι και γραβάτα (έχει μουστάκι όπως και ο μπαμπάς του πρώτου αλφαβηταρίου), δίπλα του ο γιος ο Μίμης που κρατά μια μπάλα, δεξιά της γιαγιάς η μητέρα, ντυμένη μ᾽ ένα φόρεμα που θυμίζει λαϊκή ενδυμασία, ανάμεσα στη γιαγιά και τη μαμά στέκεται όρθια η μεγάλη κόρη, η Άννα, ενώ στην άκρη δεξιά καθισμένη είναι η μικρή Έλλη που κρατά στην αγκαλιά της μια κούκλα. Στη δεύτερη εικόνα βλέπουμε τον πατέρα, τη μητέρα και τα δύο μεγαλύτερα παιδιά, την Άννα και το Μίμη να πηγαίνουν στην εκκλησία. Η μητέρα κρατά με το ένα χέρι αγκαζέ τον πατέρα, ο πατέρας κρατά από το χέρι το γιο και η μητέρα κρατά με το άλλο χέρι της την κόρη. Η τρίτη εικόνα παρουσιάζει μια σκηνή από τον εορτασμό της εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου στην αυλή του σχολείου. Γαλανόλευκες σημαιούλες παντού. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ήδη από την αρχή οι μικροί μαθητές, προτού ακόμα μάθουν να συλλαβίζουν, εισάγονται με τις πρώτες εικόνες στις τρεις κύριες αρχές-αξίες της εκπαίδευσης: οικογένεια, θρησκεία και πατρίδα. Άλλωστε, είναι φανερό ότι και στα δύο αναγνωστικά εξυμνούνται αξίες και προβάλλεται ένας τρόπος συμβατικής ζωής και κόσμιας συμπεριφοράς με χαρακτηριστικά στοιχεία που συμπεριλαμβάνουν την οικογενειακή ζωή και την υπακοή στην οικογένεια, την εργατικότητα και την πειθαρχία, την τάξη και την καθαριότητα, το διάβασμα για το σχολείο, την αγάπη προς τα ζώα, την προσευχή και την πίστη, την ευγένεια, το χαμόγελο και τη χαρά. Όλη η οικογένεια χαρούμενη γύρω από το τραπέζι. Από αριστερά: o πατέρας, η μικρή Λόλα, ο Μίμης, η Έλλη, η Άννα, η γιαγιά και η μητέρα. Υγιεινή μεσογειακή διατροφή. Τρώνε ψάρια. Μία εικόνα σχολικής αίθουσας. Ο μαύρος πίνακας, η δασκάλα στην έδρα, τα παιδιά σκυμμένα στα θρανία τους. Πειθαρχία, τάξη και καθαριότητα. Έξω από το παράθυρο διακρίνουμε δέντρα με φύλλα. Ήταν, όμως, πράγματι έτσι οι σχολικές αίθουσες; Μια κατσαρόλα με γάλα σε μια εποχή που ακόμα η διατροφή όλων των Ελληνόπουλων δεν ήταν επαρκής. Είχαν άραγε όλα τα παιδιά τη δυνατότητα να πιούν γάλα και να τραφούν ικανοποιητικά; Aπό τις πιο γνωστές σελίδες του αλφαβηταρίου. Η Έλλη, η Λόλα, η Άννα και ο Μίμης παίζουν με χαρά. Δύο από τα τέσσερα ονόματα ήταν πολύ οικεία. Άννα, το δικό μου όνομα και Έλλη, το όνομα της μητέρας μου. Η τεχνολογία εισέρχεται στο αλφαβητάρι. Μία σκηνή με αυτοκίνητο. Τότε πολύ λίγα αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν στους δρόμους. Το αυτοκίνητο ήταν δείγμα οικονομικής ευμάρειας και πλούτου, όνειρο άπιαστο για τους περισσότερους Έλληνες. Ίσως, από τις πιο αγαπημένες μου σελίδες από το αλφαβητάρι. Η συνονόματή μου Άννα κοιτάζει το φεγγάρι. (Το άρθρο αυτό αποτελεί μέρος του άρθρου της:Άννας Αγγελοπούλου) http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020103&lang=gr http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020106&lang=gr http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=531030 http://www.eutypon.gr/eutypon/pdf/e2004-12/e12-a03.pdf http://anthologio.wordpress.com/2011/09/23/έ-έ-ί/ http://pistos-petra.blogspot.gr/2013/07/blog-post_5650.html http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020103&lang=gr http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020106&lang=gr http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=531030 http://www.eutypon.gr/eutypon/pdf/e2004-12/e12-a03.pdf http://anthologio.wordpress.com/2011/09/23/έ-έ-ί/ http://pistos-petra.blogspot.gr/2013/07/blog-post_5650.html
Συγκεντρώνοντας μνήμες και …ιστορίες
Στα Δημοτικά σχολεία σε παλιότερα χρόνια οι τοίχοι γύρω – γύρω των σχολικών αιθουσών ήταν γεμάτοι από πίνακες ηρώων του 1821. Είχαμε γίνει φίλοι μαζί τους και με τη φαντασία μας πλάθαμε όνει…
Students who experience working memory overload will have to work much harder than their typically developing peers to learn and carry out classroom tasks.
Χριστούγεννα στα Αναγνωστικά 1920 - 1980
Το ιστορικό πρόσωπο του Ιησού Χριστού
Πώς μπορώ να μεγαλώσω μια πρόταση; Μια άσκηση που φαίνεται απλή αλλά είναι αρκετά απαιτητική για τα μικρά. Απαντάμε σε απλές ερωτησούλες και δημιουργούμε μια πρόταση μεγαλύτερη από την αρχική. Με α…
Looking for creative circle time activity ideas for preschoolers? Here are some fun circle time activities to grab their attention and keep them engaged.
Προασκήσεις γραφής και ασκήσεις λεπτής κινητηκότητας Εδώ θα βρείτε 6 διαφορετικά φύλλα εργασίας, ΔΩΡΕΑΝ, με προασκήσεις γραφής και ασκήσεις λεπτής κινητικότητας. Μπορεί να συμπληρωθούν από παιδιά νηπιαγωγείου, παιδιά με δυσκολίες στη λεπτή κινητικότητα και φυσικά από τα πρωτεάκια μας. Τα φυλλάδια αυτά είναι αυθεντικά. Πατώντας πάνω σε κάθε εικόνα θα […]
Συγκεντρώνοντας μνήμες και …ιστορίες
Από τη νέα στήλη του blog “πρωτότυπα θέματα έκθεσης και δημιουργικής γραφής” που σύντομα θα κάνει την εμφάνισή του στο κάτω δεξιά τμήμα του blog! Στην ενότητα αυτή θ’ ανεβαίνουν δ…
Μαθαίνουμε την ώρα στα παιδάκια μας
" Meet Davelean " I recently discovered the illustrator and artist, Vanessa Brantley-Newton and adore her work so much that I had a force ...
Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών κατά τα έτη 1934-1940, έχοντας καθηγητή ζωγραφικής τον Ουμβέρτο Αργυρό και χαρακτικής τον Γιάννη Κεφαλληνό.
29 Νεοελληνικά Αναγνώσματα, 3.390 έργα 480 συγγραφέων, τα οποία συγκροτούν το διασωσμένο και προσωπικό, πλήρες κατά το δυνατόν, Αρχείο της Δρ. Χρυσάνθης Κουμπάρου-Χανιώτη. Πρόκειται για τα σχολικά εγχειρίδια που διδάσκονταν στην Ελλάδα για το μάθημα των «Νέων Ελληνικών» (Λογοτεχνίας) από το 1884 έως το 1977 στους κύκλους εκπαίδευσης που αντιστοιχούν στη σημερινή Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Πατήστε …
Των Ι. Γιαννέλη, Γ. Σακκά. Του Νίκου Τσούλια “Το Αναγνωστικό των Αναγνωστικών” Δεν είναι μόνο η δημοτική γλώσσα που του έδωσε τη ζωντάνια και την παιδαγωγική δυναμική. Είναι και το ίδιο το π…
Σχολικά Βιβλία Δημοτικού - Δωρεάν σχολικά βιβλία Δημοτικού σε ψηφιακή μορφή pdf. Διαβάστε τα Online ή Κατεβάστε τα στον υπολογιστή σας (free download).
Δασκάλα: ΛΑΔΑ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ
Όμορφες εκτυπώσεις, δεν θα ξέρετε ποια να διαλέξετε! http://www.iheartnaptime.net/a-perfect-fall-wreath/:Ένα φθινοπωρινό στεφανάκι. http://family.go.com/printables/:Θα βρείτε πολλούς χαρακτήρες disney(disney princess,muppets,cars,toy story,mickey,pirates of caribbean...) να εκτυπώσετε,σελίδες για να χρωματίσετε,τρισδιάστατες κατασκευές,προσκλήσεις για πάρτι,παιχνίδια,ταμπελίτσες και πολλά άλλα. http://spoonful.com/printables:Ανάλογη λογική με την παραπάνω σελίδα. Αγγλικό αλφάβητο με χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων,disney προσκλήσεις γενεθλίων κ.τ.λ. http://spoonful.com/disney/top-disney-birthday-party-invitations#carousel-id=photo-carousel&carousel-item=12 http://catchmyparty.com/blog:Θα βρείτε τα πάντα για ένα πάρτι,προσκλήσεις,γιρλάντες,διακόσμηση και πολλές,πολλές ιδέες!Θα το λατρέψετε!!! http://justsomethingimade.com/2010/07/apothecary-label-hand-towels-free-digital-downloads:Κάτι vintage! http://mpiskotoupoli.blogspot.gr/2013/05/blog-post_19.html:Vintage γράμματα και αριθμούς,που σας είχα δείξει παλαιότερα (ο Φραγκίσκος μου τα έχει λατρέψει)! http://www.freetimefrolics.com/2012/07/bathroom-art-printables.html:Όμορφες εκτυπώσεις για ανανέωση του μπάνιου σας(εγώ τις τύπωσα ήδη). Κάρτα για την ημέρα των ερωτευμένων και όχι μόνο,με υπέροχα παλ χρώματα!!! http://tsouftsouf.blogspot.gr/2012/02/2-free-cards-for-valentines-day-by.html Η αδυναμία μου για τις κουκουβάγιες γνωστή... http://www.sofikoukoubagia.com/2013/09/blog-post_12.html http://www.the36thavenue.com http://www.the36thavenue.com/2013/06/family.html http://www.the36thavenue.com/2013/07/free-journal-printables.html http://www.sisterssuitcaseblog.com/2012/07/toddler-doctor-kit-in-bag.html:Ταμπέλα για το βαλιτσάκι του γιατρού http://www.sisterssuitcaseblog.com/2012/07/toddler-doctor-kit-in-bag.html http://www.sisterssuitcaseblog.com/2012/07/toddler-doctor-kit-in-bag.html
Αν είσαι πάνω από 30 ετών, μην κάνεις πως δε θυμάσαι… 1. Το Ανθολόγιο, που προς το τέλος είχε και το
Με νοσταλγία αναζητούν οι παππούδες και οι οι γονείς μας τα πρώτα τους σχολικά βιβλία, τα αλφαβητάρια-αναγνωστικά της Α´ τάξης του Δημοτικού. ... ξεφυλλίζοντας τις σελίδες τους ...Πρόκειται για εικόνες μαγικές, φυσικά απόλυτα εξιδανικευμένες... Εικόνες που θα μας ταξιδέψουν πέρα μακριά από τη σκοτεινή πραγματικότητα της καθημερινότητας που βιώνουμε. Τα δύο, όμως, αλφαβητάρια, για τα οποία ο λόγος, ήταν τα πρώτα σχολικά βιβλία παιδιών... Ας δούμε, λοιπόν, κάποιες εικόνες... Και πρώτα πρώτα τα δύο υπέροχα εξώφυλλά τους. Δύο καθαρά, καλοντυμένα και καλοχτενισμένα παιδάκια, δύο "καλά παιδιά", ένα αγόρι και ένα κορίτσι, ξεφυλλίζουν με χαρά και ενδιαφέρον το αλφαβητάρι τους. Στο εξώφυλλο του πρώτου η σκηνή διαδραματίζεται στην αυλή ενός σπιτιού με κεραμίδια. Περιβάλλονται από φύλλα δέντρων. Ένα τέτοιο σπίτι είχε ο παππούς μου σε μια επαρχιακή πόλη. Φυσικά, το σπίτι δόθηκε με αντιπαροχή για να γίνει πολυκατοικία. Στο εξώφυλλο του δεύτερου αλφαβηταρίου η σκηνή διαδραματίζεται στην εξοχή, τα δυο παιδιά διαβάζουν το βιβλίο κάτω από ένα πανέμορφο δέντρο με πράσινα φύλλα. Το εξώφυλλο του αλφαβηταρίου "τα καλά παιδιά". Στην εικόνα βλέπουμε τα δύο "καλά παιδιά". Το κοκκινοντυμένο κοριτσάκι με τις πλεξούδες κάθεται σε ένα σκαμνάκι. Το παραπάνω αλφαβητάρι κυκλοφόρησε πρώτη φορά από τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών βιβλίων για το σχολικό έτος 1949-50. Οι μνήμες από την Κατοχή και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ακόμα νωπές (πέντε χρόνια είχαν περάσει από τη λήξη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και την απελευθέρωση της Ελλάδας από τα στρατεύματα της Κατοχής) και μόλις είχαν τελειώσει επίσημα οι ένοπλες συγκρούσεις του Εμφυλίου Πολέμου. Tα κείμενα συντάχθηκαν στη δημοτική γλώσσα με ορισμένα στοιχεία της καθαρεύουσας από τον δάσκαλο Επαμεινώνδα Γεραντώνη και η εικονογράφηση έγινε από τον γνωστό ζωγράφο και χαράκτη Κώστα Γραμματόπουλο. Ο Γραμματόπουλος, μάλιστα, βραβεύτηκε με το πρώτο βραβείο για την εικονογράφηση του αλφαβηταρίου στο Παγκόσμιο Παιδαγωγικό Συμπόσιο που πραγματοποιήθηκε στο Βέλγιο το 1949 στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Διδακτικού Βιβλίου. Το εξώφυλλο του δεύτερου Αλφαβηταρίου. Το αγόρι και το κορίτσι κάθονται σε ένα ξύλινο πάγκο κάτω από το δέντρο. Στο πράσινο γρασίδι διακρίνουμε αγριολούλουδα. Το κορίτσι φορά μπλε ποδιά με λευκό γιακαδάκι. Ακριβώς μ᾽ αυτόν τον τρόπο, τη δεκαετία του 1970, με είχε ντύσει η μητέρα μου για να πάω την πρώτη ημέρα στο σχολείο. Είχε κάνει τα μαλλιά μου πλεξούδες, όπως τα μαλλιά του κοριτσιού της εικόνας. Το βιβλίο αυτό είναι ασφαλώς το πιο διάσημο και μακροβιότερο αλφαβητάριο του ελληνικού σχολείου. Κυκλοφόρησε σε δεκαέξι εκδόσεις από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων και χρησιμοποιήθηκε για τη διδασκαλία της γλώσσας στην Α´ τάξη Δημοτικού για είκοσι τρία χρόνια, από το 1955 έως το 1979. Από αυτό έμαθαν γραφή και ανάγνωση γενιές Ελλήνων μαθητών. Γονείς και τα παιδιά τους είχαν το ίδιο αλφαβητάρι-αναγνωστικό. Αυτή η εικόνα χαράς και ευφορίας ήταν η πρώτη εικόνα που έβλεπε ο μαθητής, όταν άνοιγε το αλφαβητάριο "Τα καλά παιδιά". Ημέρα γιορτής! Πανηγυρική ατμόσφαιρα! Χαρούμενα και γελαστά παιδάκια στο καρουζέλ. Στο βάθος μια εκκλησία στολισμένη με γαλανόλευκες ελληνικές σημαίες. Παιδάκια κρατούν σημαιούλες. Η δεύτερη εικόνα παρουσιάζει όψεις από την καθημερινή ζωή μιας ημιαστικής αγροτικής μικρής πόλης. Σπιτάκια με κεραμίδια και αυλές, καθαροί δρόμοι όπου κυκλοφορούν κάρα και γαϊδουράκια, γυναίκες με λαϊκές ενδυμασίες γεμίζουν τις στάμνες με νερό στη βρύση (ακόμα τα σπίτια δεν είχαν νερό), ένα οπωροπαντοπωλείον, στο βάθος ένας παπάς κάθεται έξω από την εκκλησία, σε πρώτο πλάνο σκηνή από την αυλή του σχολείου, η δασκάλα με γυαλιά και βέργα, ντυμένη δυτικότροπα, βάζει τα παιδάκια στην τάξη για μάθημα... Στην τρίτη εικόνα βλέπουμε τα επτά μέλη της μικροαστικής οικογένειας που πρωταγωνιστούν στις σελίδες του αλφαβηταρίου. Βλέπουμε τα μέλη της οικογένειας να βρίσκονται στο χαρούμενο, τακτικό και καθαρό σπιτάκι τους. Το σπίτι έχει κεραμίδια, αυλή με δέντρα και κληματαριά. Ο μπαμπάς Θωμάς κάθεται σε μια καρέκλα στην αυλή και διαβάζει την εφημερίδα του. Φορά παντόφλες. Στην αυλή, επίσης, βλέπουμε το αγοράκι της οικογένειας, τον Ρήγα να παίζει πάνω στο ξύλινο αλογάκι του, τη γιαγιά με μαύρη μαντήλα να γνέθει με τη ρόκα, ενώ έξω από την αυλή βρίσκεται η μικρή Νίνα κρατώντας την κούκλα της. Από την ανοιχτή πόρτα του σπιτιού διακρίνουμε στο εσωτερικό να κάθεται σ᾽ ένα σκαμνί τη μεγάλη κόρη της οικογένειας, η Άννα, και από το ανοιχτό παράθυρο φαίνεται η μητέρα Φανή να κρατά στην αγκαλιά της το μωρό της οικογένειας. Η οικογένεια του αλφαβηταρίου είναι επταμελής. Οι γονείς με τέσσερα παιδιά και η γιαγιά. Πουλάκια ίπτανται πάνω στη στέγη, η κληματαριά (σύμβολο της γονιμότητας και της ευτυχίας) είναι γεμάτη με τσαμπιά σταφύλι, ενώ στην άκρη αριστερά υπάρχει και μια λευκή γάτα, η "ψιψίνα". Στις σελ. 64-65 του αλφαβηταρίου η εικόνα αποτυπώνει μια "ιερή" στιγμή για την οικογένεια: την ώρα που όλοι κάθονται γύρω από το τραπέζι για το φαγητό. Η μητέρα Φανή σερβίρει το φαγητό με τη βοήθεια της μεγάλης κόρης, της Άννας. Ο πατέρας, η γιαγιά, η Νίνα και ο Ρήγας είναι καθισμένοι στο τραπέζι και περιμένουν τα πιάτα με το φαγητό. Ο πατέρας, ο Ρήγας και η Νίνα φορούν λευκές πετσέτες στο λαιμό για να μη λερώσουν τα ρούχα τους. Λευκό καθαρό τραπεζομάντηλο και μαχαιροπίρουνα στο τραπέζι. Το μωρό δεν είναι παρόν στη σκηνή, ενώ δεξιά βλέπουμε και την "κυρά ψιψίνα" με το πιατάκι της. Σε μια εποχή που οι μνήμες από τη μεγάλη πείνα της Κατοχής ήταν ακόμα ζωντανές, το τραπέζι με φαγητό της οικογένειας του αλφαβηταρίου ήταν ασφαλώς ευλογία Θεού και δείγμα μιας χώρας που πια ευημερούσε. Ήταν, όμως, αυτή η πραγματικότητα; Oι μαθήτριες και οι μαθητές που διάβαζαν αυτές τις σελίδες του αλφαβηταρίου είχαν πράγματι έτσι στρωμένο το τραπέζι τους, κάθονταν πράγματι όλοι μαζί χαρούμενοι στο τραπέζι για να φάνε και υπήρχε πράγματι επάρκεια αγαθών στο σπίτι τους; Στις σελ. 20-21 βλέπουμε τη χαρά να ξεχειλίζει από το αλφαβητάριο. Ο χαμογελαστός πατέρας Θωμάς, ντυμένος κομψά με γιλέκο και πουκάμισο (έχει βγάλει το σακάκι του, γιατί είναι προφανώς μέσα στο σπίτι), ανοίγει ένα κουτί και βγάζει μια κούκλα που την προσφέρει στη μικρή Νίνα. Η Νίνα παίζει χαρούμενη, μαζί με άλλα χαρωπά κοριτσάκια, με την κούκλα που της έκανε δώρο ο πατέρας της. Στην Ελλάδα των αρχών της δεκαετίας του 1950 δέχονταν πράγματι όλα τα παιδάκια (και εκείνα τα ορφανά που τα είχαν συγκεντρώσει στις παιδοπόλεις) δώρα παιχνίδια από τους γονείς τους; H αγορασμένη από κάποιο κατάστημα παιχνιδιών κούκλα της Νίνας μήπως ήταν είδος πολυτελείας για εκείνη την εποχή; Άραγε πόσοι πατέρες είχαν τη δυνατότητα να προσφέρουν δώρα παιχνίδια στα παιδιά τους, όπως ο πατέρας Θωμάς; Και οι πατέρες που βρίσκονταν φυλακισμένοι και εξόριστοι στα νησιά λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων: To πρώτο μέρος του αλφαβηταρίου τελειώνει με την προσευχή του μικρού Ρήγα. Η θρησκεία ήταν κύριο συστατικό της εκπαίδευσης. ...Ο μικρός μαθητής προσεύχεται: "Θεέ μου, σ᾽ ευχαριστώ που με βοήθησες να τελειώσω το πρώτο μέρος του βιβλίου μου και σε παρακαλώ να με φωτίσης να μάθω πολλά γράμματα και να γίνω καλός άνθρωπος". Ζητά, επίσης, από τον καλό Θεό να φυλάττει όλα τα πρόσωπα της οικογένειάς του, τους συμμαθητές και τη δασκάλα και "όλους τους καλούς ανθρώπους". Στον τέλειο και ιδανικό κόσμο του αλφαβηταρίου οι κακοί άνθρωποι δεν υπάρχουν ή δεν έχουν καμιά θέση. Στις σελ. 110-111 μια πέρα έως πέρα ειδυλλιακή, ποιμενική-βουκολική σκηνή. Είναι άνοιξη. Ανθισμένες αμυγδαλιές και χελιδόνια. Τα παιδιά της Α´ τάξης Δημοτικού πηγαίνουν εκδρομή με τη δασκάλα στην εξοχή. Ένας βοσκός με τα προβατάκια του παίζει φλογέρα. Ποιος από εμάς σήμερα δε θα ήθελε να είναι μέσα σ᾽ αυτήν την εικόνα; Kαι ακόμα μια βουκολική εικόνα. Είναι το χωριό του θείου της Άννας και του Ρήγα. Οι εξετάσεις και το σχολείο έχουν τελειώσει. Ο Ρήγας και η Άννα φτάνουν μ᾽ ένα γαϊδουράκι στο χωριό του θείου για να περάσουν ονειρεμένες καλοκαιρινές διακοπές. Μικρά σπιτάκια μέσα στην πρασινάδα, δέντρα, λιβάδια, βοσκοί με πρόβατα και αγελάδες, το καφενείο του χωριού, η θεία και τα ξαδέλφια που τους υποδέχονται με χαρά. Το ταξίδι στο χωριό είναι το δώρο για την επιτυχία των δύο παιδιών στις εξετάσεις του σχολείου. "Ο Ρήγας και η Άννα προβιβάστηκαν. Πήραν τον καλύτερο βαθμό στα μαθήματα, διαγωγή κοσμιωτάτη και βραβείο για την καθαριότητα", διαβάζουμε στη σ. 151 του αλφαβηταρίου. Σε μια εποχή που τα ταξίδια στις διακοπές ήταν πολυτέλεια, ένα ταξίδι στο χωριό ενός συγγενικού προσώπου (εάν βέβαια υπήρχε), ήταν ίσως το μόνο που μπορούσαν να κάνουν τότε μικροί και μεγάλοι. Βέβαια, ελάχιστα από τα χωριά της ελληνικής υπαίθρου τη δεκαετία του 1950 παρουσίαζαν την ειδυλλιακή εικόνα που βλέπουμε στις σελίδες του αλφαβηταρίου. Σε πολλές περιοχές της χώρας η ύπαιθρος είχε πληγεί από τις συγκρούσεις του Εμφυλίου Πολέμου. Ας μην ξεχνάμε, ακόμα, πως είχε ήδη αρχίσει η εσωτερική μετανάστευση από την ύπαιθρο στα αστικά κέντρα και, βέβαια, η εξωτερική μετανάστευση στις αναπτυγμένες χώρες της Δύσης. Μια αγαπημένη μου εικόνα από το δεύτερο αλφαβητάριον. Το κοριτσάκι με τη σάκα ανοίγει την κόκκινη καγκελόπορτα και μπαίνει στην αυλή (του σχολείου ή του σπιτιού). Είναι φθινόπωρο! Τα φύλλα πέφτουν από τα δέντρα. Οι εικόνες που ακολουθούν προέρχονται από το αλφαβητάριον των Ι. Κ. Γιαννέλη-Γ. Σακκά, του μακροβιότερου (1955-1979), όπως ήδη αναφέραμε αναγνωστικού της Α´ τάξης Δημοτικού. Και σ᾽ αυτό το βιβλίο οι μικροί μαθητές μαθαίνουν να διαβάζουν και να γράφουν μέσα από απλά επεισόδια και μικρές ιστορίες της καθημερινής ζωής μιας μικροαστικής οικογένειας. Στις ιστορίες πρωταγωνιστούν τα παιδιά αυτής της οικογένειας, που γίνονται οικεία πρόσωπα για γενιές Ελλήνων μαθητών. Στην πρώτη σελίδα η εικόνα της οικογένειας. Στο σαλόνι του μικροαστικού σπιτιού βλέπουμε να έχουν "στηθεί" για μια οικογενειακή φωτογραφία τα επτά μέλη της οικογένειας. Στη μέση η μαυροφορεμένη γιαγιά με μαντήλα που κρατά το μικρότερο παιδί στην αγκαλιά, τη Λόλα, αριστερά ο πατέρας με κοστούμι και γραβάτα (έχει μουστάκι όπως και ο μπαμπάς του πρώτου αλφαβηταρίου), δίπλα του ο γιος ο Μίμης που κρατά μια μπάλα, δεξιά της γιαγιάς η μητέρα, ντυμένη μ᾽ ένα φόρεμα που θυμίζει λαϊκή ενδυμασία, ανάμεσα στη γιαγιά και τη μαμά στέκεται όρθια η μεγάλη κόρη, η Άννα, ενώ στην άκρη δεξιά καθισμένη είναι η μικρή Έλλη που κρατά στην αγκαλιά της μια κούκλα. Στη δεύτερη εικόνα βλέπουμε τον πατέρα, τη μητέρα και τα δύο μεγαλύτερα παιδιά, την Άννα και το Μίμη να πηγαίνουν στην εκκλησία. Η μητέρα κρατά με το ένα χέρι αγκαζέ τον πατέρα, ο πατέρας κρατά από το χέρι το γιο και η μητέρα κρατά με το άλλο χέρι της την κόρη. Η τρίτη εικόνα παρουσιάζει μια σκηνή από τον εορτασμό της εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου στην αυλή του σχολείου. Γαλανόλευκες σημαιούλες παντού. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ήδη από την αρχή οι μικροί μαθητές, προτού ακόμα μάθουν να συλλαβίζουν, εισάγονται με τις πρώτες εικόνες στις τρεις κύριες αρχές-αξίες της εκπαίδευσης: οικογένεια, θρησκεία και πατρίδα. Άλλωστε, είναι φανερό ότι και στα δύο αναγνωστικά εξυμνούνται αξίες και προβάλλεται ένας τρόπος συμβατικής ζωής και κόσμιας συμπεριφοράς με χαρακτηριστικά στοιχεία που συμπεριλαμβάνουν την οικογενειακή ζωή και την υπακοή στην οικογένεια, την εργατικότητα και την πειθαρχία, την τάξη και την καθαριότητα, το διάβασμα για το σχολείο, την αγάπη προς τα ζώα, την προσευχή και την πίστη, την ευγένεια, το χαμόγελο και τη χαρά. Όλη η οικογένεια χαρούμενη γύρω από το τραπέζι. Από αριστερά: o πατέρας, η μικρή Λόλα, ο Μίμης, η Έλλη, η Άννα, η γιαγιά και η μητέρα. Υγιεινή μεσογειακή διατροφή. Τρώνε ψάρια. Μία εικόνα σχολικής αίθουσας. Ο μαύρος πίνακας, η δασκάλα στην έδρα, τα παιδιά σκυμμένα στα θρανία τους. Πειθαρχία, τάξη και καθαριότητα. Έξω από το παράθυρο διακρίνουμε δέντρα με φύλλα. Ήταν, όμως, πράγματι έτσι οι σχολικές αίθουσες; Μια κατσαρόλα με γάλα σε μια εποχή που ακόμα η διατροφή όλων των Ελληνόπουλων δεν ήταν επαρκής. Είχαν άραγε όλα τα παιδιά τη δυνατότητα να πιούν γάλα και να τραφούν ικανοποιητικά; Aπό τις πιο γνωστές σελίδες του αλφαβηταρίου. Η Έλλη, η Λόλα, η Άννα και ο Μίμης παίζουν με χαρά. Δύο από τα τέσσερα ονόματα ήταν πολύ οικεία. Άννα, το δικό μου όνομα και Έλλη, το όνομα της μητέρας μου. Η τεχνολογία εισέρχεται στο αλφαβητάρι. Μία σκηνή με αυτοκίνητο. Τότε πολύ λίγα αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν στους δρόμους. Το αυτοκίνητο ήταν δείγμα οικονομικής ευμάρειας και πλούτου, όνειρο άπιαστο για τους περισσότερους Έλληνες. Ίσως, από τις πιο αγαπημένες μου σελίδες από το αλφαβητάρι. Η συνονόματή μου Άννα κοιτάζει το φεγγάρι. (Το άρθρο αυτό αποτελεί μέρος του άρθρου της:Άννας Αγγελοπούλου) http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020103&lang=gr http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020106&lang=gr http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=531030 http://www.eutypon.gr/eutypon/pdf/e2004-12/e12-a03.pdf http://anthologio.wordpress.com/2011/09/23/έ-έ-ί/ http://pistos-petra.blogspot.gr/2013/07/blog-post_5650.html http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020103&lang=gr http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020106&lang=gr http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=531030 http://www.eutypon.gr/eutypon/pdf/e2004-12/e12-a03.pdf http://anthologio.wordpress.com/2011/09/23/έ-έ-ί/ http://pistos-petra.blogspot.gr/2013/07/blog-post_5650.html
Nasze supermoce – refleksja psychologiczna dla dzieci
