ΑΓΓΕΛΑΚΗ – ΡΟΥΚ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ Το φεγγάρι, το φεγγάρι τόσο προσκολλημένο ήταν στο στήθος μου στην κοιλιά, γι’αυτό δεν το κοιτάζω πια το αποφεύγω, όπως και τον καθρέφτη. Το φεγγάρι βγάζει τώρα ένα χλωμό, υποτονικό φως που μονότονα λούζει και θυμίζει άλλες στιγμές όταν νύχτα με τη νύχτα μεγάλωνε το δρεπάνι μαζί με τον πόθο μαζί με την ιδέα της πληρότητας. Πανσέληνος, το σύμπαν εκσπερμάτωνε και συ στα βότσαλα υγρή θαρρούσες πως είχες συλλάβει το νόημα της δημιουργίας. Κι ονειρευόσουν μια εποχή μεταφυσική όπου κανένας ήλιος κοφτερός δε θα διέκοπτε το ποίημα αφού του φεγγαριού το φως φως ασημένιο πιο ερωτικά σε άγγιζε απ’το χρυσό της μέρας. Νόμιζες, ανόητο θηλυκό, πως στο φεγγάρι θα λικνιζόσουνα για πάντα…Αλλά, Πάει κι αυτό, πάει και το φεγγάρι ΖΑΛΟΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ - Εις το φεγγάρι Χαρά της πρώτης μου ζωής, φεγγάρι αγαπημένο, συ δεν πονείς, εγώ πονώ˙ γιατί ψηλά στον ουρανό κρεμιέσαι λυπημένο; Εσύ που χρύσωνες τη γη κι εμάγευες το κύμα, γιατί μου ρίχνεις φως πικρό, σα να φωτάς ένα νεκρό που κείτεται στο μνήμα; Φεγγάρι! Στο βασίλειο σου μη κατοικούν αγγέλοι κι ο άγγελός μου κατοικεί; Μη, φίλημα πικρό από κει, την λάμψη σου μου στέλει; Το φως σου αν είναι φίλημα, μυστήριο χαμένο από του γιου μου την ψυχή, οχ, άκουσέ μου μιαν ευχή, φεγγάρι αγαπημένο! Οχ, λάβε αυτόν τον στεναγμό και πε του, δε φοβάται άλλην ο νους μου συμφορά- κάθε μου πόθος και χαρά στο χώμα του κοιμάται. Αυτά, φεγγάρι, σου ζητώ και πε του, αν σ’ ερωτήση πότε θα παύσουν οι καημοί, όταν μια αχτίδα σου χλωμή την πλάκα μου φωτίση. ΒΑΡΒΕΡΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ «Φεγγάρια πανσελήνου» «Κάποια γυναίκα όλο κοιτά φεγγάρια Πανσελήνου. Εσύ είσαι όρος/ όταν θεριεύει ύψος μυρίζει μέλλον φθινοπωρινό/ απαλό της μνήμης. Σε ζωογονούνε/ ήλιος/ μ’ όσους πυρπόλησε η σκιά θάλασσα/ με τα παγωμένα χαμόγελα στο βυθό κι ο άνεμος/ που μας πετάει βότσαλα ευτυχίας. Όμως κοιτάς φεγγάρια Πανσελήνου. Μα εσύ είσαι όρος./ Ρίξε τα ξύλα και νερά σου κρουνηδόν πάνω στα χορταράκια/ και στα πεπρωμένα/ της πανίδας με το καλό/ με τον καιρό/ γίνε πεδιάδα και τότε τόλμησε και τότε κοίτα. Γυναίκα ήταν και κοίταζε φεγγάρια Πανσελήνου.» ΓΩΓΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ - Πώς με κοιτάζει έτσι Πώς με κοιτάζει έτσι αυτό το άσπρο κομμάτι χαρτί πώς με κοιτάζει έτσι το φεγγάρι... Πώς θροΐζει μέσα μου αυτό τον παγωμένο χάρτη στο βυθό πώς με κοιτάει έτσι το φεγγάρι... Ποιανού καιρού το λυπημένο δάχτυλο κρυμμένο πίσω από δάση και βουνά δείχνει παντού και πουθενά τι θέλει το φεγγάρι... Ποιανού αλόγου τρελαμένου το χλιμίντρισμα κάνει τόση αντήχηση μέσα μου μου διογκώνει το Εγώ μου... Ποιανής σελήνης έκλειψη ποιου φεγγαριού η χάση μαζί σηκώνει μέσα μου άμπωτη και παλίρροια δίδυμες αδερφές μου... πώς με κοιτ... Πώς σκύβει έτσι πάνω στο στόμα μου να δει αν ανασαίνω ο Καρυωτάκης... Ν. ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ "Γαλήνη" Κρεμάστη ἀνάστροφα ἡ σελήνη πάνω στὸ χάος τὸ γαλανὸ κι ὁ θεὸς προσμένει τὸ θεό του σὰν ἄνθρωπος στὸν οὐρανό. ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ ΒΥΡΩΝ -Έλεος δεν έχει τούτο το φεγγάρι «Έλεος δεν έχει τούτο το φεγγάρι απλώνει απλώνει αδιάκοπα στο δέρμα του καλοκαιριού πήζει τον ουρανό πήζει τον άνεμο κερώνει την καρδιά και τις χαραματιές της θύμησης και τα σκιαγμένα πρόσωπα ψηλά στις πολεμίστρες…. Πεσμένοι πάνω στα καμένα βράχια με το θρυμματισμένο πρόσωπο της ανταρσίας αναστραμμένο στο αύριο μ’ ένα τραγούδι αλλουλούδιστο στα μάτια μας με τα κεραυνωμένα χέρια σωριαστά κι απ’ τα χαλαρωμένα δάχτυλα φευγάτα όλα τα ελάφια πόσες φορές θα σκοτωθούμε ακόμα; Το αίμα στο αίμα πάνω πέτρωσε δεν δίνει πια χρησμό άδειος εδιάβηκε ο καιρός χωρίς κανένα θάμα… πεσμένοι πάνω στα καμένα βράχια πόσες φορές θα σκοτωθούμε ακόμα ρωτώντας πάντα αμετανόητα ρωτώντας πού τραβάει αυτός ο δρόμος πού περνάει ανάμεσα σε σκοτωμένους και φονιάδες.» ΣΕΦΕΡΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ «ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ» «Λίγες οι νύχτες με φεγγάρι που μ’ αρέσαν. Τ’ αλφαβητάρι των άστρων που συλλαβίζεις όπως το φέρνει ο κόπος της τελειωμένης μέρας και βγάζεις άλλα νοήματα κι άλλες ελπίδες, πιο καθαρά μπορείς να το διαβάσεις. Τώρα που κάθομαι άνεργος και λογαριάζω λίγα φεγγάρια απόμειναν στη μνήμη…. Σιωπές αγαπημένες της σελήνης…»ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΛΕΟΠΑΡΝΤΙ ΤΖΙΑΚΟΜΟ - Στη σελήνη Τώρα που έκλεισε έναν κύκλο ο χρόνος Θυμάμαι, ερχόμουν με τόση αγωνία Εδώ στον λόφο και σε κοιτούσα Σελήνη μου, γεμάτη χάρη. Κι εσύ, εκκρεμής πάνω απ’ το δάσος Το φώτιζες ολόκληρο, όπως τώρα. Τότε όμως Το πρόσωπό σου ήταν θολό κι αβέβαιο Από τα δάκρυα που έρχονταν στα βλέφαρά μου Γιατί ήταν βάσανο η ζωή μου, κι είναι ακόμα, Δεν αλλάζει, σελήνη αγαπημένη. Κι όμως, μ’ ευχαριστεί Ν’ αναπολώ την εποχή της δυστυχίας μου. Είναι γλυκό, όταν είσαι νέος Και η πορεία της μνήμης είναι σύντομη Ενώ η ελπίδα έχει μεγάλο δρόμο Να θυμάσαι τα περασμένα Κι ας ήταν λύπες, κι ας κρατάει ο πόνος. Δ.Π. ΠΑΠΑΔΙΤΣΑΣ Το φεγγάρι Δε σκέφτηκες ότι μια νύχτα κρυφά Στις μύτες των ποδιών μου Πήρα όλα τα οστά μας Και τα βούτηξα – ας μην το μάθουν σε παρακαλώ Στο φεγγάρι Τώρα ας τραγουδήσουμε το φεγγάρι Κανείς δεν θα μας πει ότι το περιέχουμε σαν έμβρυο Η γνωστή ιστορία ότι τα έμβρυα μεγαλώνουν Και στο τέλος αποχωρίζονται απ’ τις μητέρες τους Θα επαναληφθεί κι εδώ Και τότε μ’ έκπληξη οι συγγενείς οι φίλοι κι εμείς οι ίδιοι ακόμα Θα πηγαίνουμε το φεγγάρι περίπατο Θα το τραγουδάμε και θα μας τραγουδάει Θα το ‘χουμε στα χέρια μας Στο μυαλό μας στη συνήθεια να ξυπνάμε πρωί Δεν γίνεται λόγος για τη σκέψη Αυτή ανέκαθεν είναι το φεγγάρι Και κάτι άλλο Αν σε ρωτήσουν να τους πεις το μυστικό Πες τους ένα ψέμα: Υπάρχει ένα και μοναδικό φεγγάρι Αυτό που είναι στον ουρανό. Φ. ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ Βγαίνει το φεγγάρι Όταν βγαίνει το φεγγάρι οι καμπάνες χάνονται, κι εμφανίζονται τ' απρόσβατα τα μονοπάτια. Όταν βγαίνει το φεγγάρι η θάλασσα σκεπάζει τη γη, κι η καρδιά αισθάνεται νησί καταμεσής του απείρου. Κανείς δεν τρώει πορτοκάλια κάτω απ'την πανσέληνο. Πρέπει να φας πράσινα φρούτα παγωμένα. Όταν βγαίνει το φεγγάρι με τα εκατό όμοια πρόσωπα το αργυρό νόμισμα κλαίει στην τσέπη μτφ: Ρήγα Καππάτου ΚΑΡΟΥΖΟΣ ΝΙΚΟΣ-ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ I) «Ψηλά η νύχτα μοιάζει έρωτας…/ Ελκύομαι απ’ τα φεγγάρια τι δρόμους ανοίγουν για να βρεις αγαπημένη.» II) «Το φεγγάρι κατευνάζει κάποτε/ συνήθως όμως αναστατώνει θρασύνεται διαστέλλεται στη λαγνική του μαύρου κοινοκτημοσύνη. Γιατί να μας εφευρίσκει ο θάνατος; …» III) «Ω καρδιά μου- τρομαχτικότερη σελήνη », ΣΑΡΑΝΤΑΡΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Σελήνη Ἀπὸ ἕνα θαῦμα Ἀπὸ ἕνα πρόσωπο πρωίας Παίρνεται ὁ θυμός μου Σελήνη ἀθρόα παρουσία Ἑλένη ἡ καμπύλη τοῦ κόσμου M᾿ ἐβένινη σημασία Ἡ πύλη ἀνοίγει στὸν ξένο Στ᾿ ἀγέρι T᾿ ἀλέτρι ὀργώνει τὸν κάμπο Ἐκεῖ ποὺ δὲ βλέπει ἡ καρδιὰ Βελάζουν τ᾿ ἀστέρια στὴν κρύπτη ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ ΜΙΛΤΟΣ - Η πηγή Φεγγάρι πεθαμένο μου για ξαναβγές και πάλι θέλω να δω το αίμα σου δεν έκαιγες λυχνάρι φώτιζες το φοβισμένο πρόσωπο θέλω να δω το φοβισμένο πρόσωπο τώρα πάλι και πάλι τότε όλο το σώμα μου ήταν μιά πληγή φεγγάρι μια πηγή και φώτιζε της νύχτας το σκοτάδι Φεγγάρι πεθαμένο μου θέλω να δω το αίμα σου τώρα πάλι και πάλι ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ - Νυχτερινό 1 Μονάχη η φλόγα του κεριού μου, κι απέναντί μου στο τραπέζι θαρρείς το τέλος της προσμένει· λίγες στιγμές έχει να ζήσει και μες στη νύχτα τρεμοπαίζει, σα μια ψυχούλα φοβισμένη... Απόξω έν’ άγρυπνο φεγγάρι με κόπο χάνεται στα χάη μιας ατελεύτητης ερήμου... Σα να μη θέλει να πεθάνει, μ᾿ αναλαμπὲς ψυχομαχάει το ετοιμοθάνατο κερί μου... Και το βαρύθυμο φεγγάρι, που χρόνια τώρα έχει σωπάσει, και το κερί μου που πεθαίνει και, μέσα, η θλιβερὴ ψυχή μου, χωρίς αιτία, κι οι τρεις στην πλάση είμαστε τόσο λυπημένοι... ΔΗΜΟΥΛΑ ΚΙΚΗ «Μισό φεγγάρι» Βλέπω ένα γούβωμα βαθύ. Ποιό χέρι αρπακτικό μπήκε πήρε πολύ έφυγε και δεν πρόφτασα; Άραγε σε ποιό όνειρο ανέθεσα του όλου τη φύλαξη και το πήρε ο ύπνος; Ακούω το νυχτολούλουδο σαν κούκος ρολογιού πετάγεταιέξω απ΄το άρωμά του φωνάζοντας νύχτωσε βγες να δεις και είδα να χαράζεται ψηλά ένα μισό και ούτε φεγγάρι σα μαχαιριά σε υπερφυσικό θεού σαγόνι ή μάλλον σαν φιλιού το κάτω χείλος και το επάνω να φιλάει το σκοτάδι -ποιός και σε ποιόν μισοείπε: αν είναι αργά κοιμήσου στο κρεβάτι μου εσύ κι εγώ στον καναπέ. Αχ,υπομνηστικό φεγγάρι στέκεις εκεί πάνω σα μισή ωραιότητα και σαν ολόκληρη ευκαιρί α κοιτάζοντάς σε να μετρώ πόσα μισά δεν πρόλαβα ν΄αφήσω. ΜΙΛ.ΜΑΛΑΚΑΣΗΣ Παίζει ἀπόψε τὸ φεγγάρι Παίζει ἀπόψε τὸ φεγγάρι Μέσα στὴν κληματαριά, Ποὖναι νὰ τὸ πιεῖς, ἀλήθεια, Στὸ ποτήρι, Κι ὄχι τόσο γιατὶ παίζει Στὴν κληματαριά, Ὅσο γιατὶ φέγγει δίπλα Σ᾿ ἕνα παραθύρι… ΚΕΝΤΡΟΥ – ΑΓΑΘΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ Αυγουστιάτικο φεγγάρι Φεγγάρι σπλαχνικό Σκαρφαλωμένο σε μισόκλειστα παράθυρα Όταν κοιτάζεις συγγενείς και φίλους Να ξενυχτάνε τους νεκρούς τους Την εξοικείωση βοηθάς Ζώντων τε και τεθνεώτων ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ - Νυχτερινό 2 Ένα φεγγάρι πράσινο, μεγάλο, που λάμπει μεσ’ τη νύχτα – τίποτ’ άλλο. Μια φωνή γρικιέται μέσ’ το σάλο και που σε λίγο παύει -τίποτ’ άλλο. Πέρα μακριά, κάποιο στερνό σινιάλο του καραβιού που φεύγει -τίποτ΄άλλο. Και μόνον εν παράπονο μεγάλο στα βάθη του μυαλού μου. -Τίποτ’ άλλο. ΣΟΥΤΣΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Τι ωραίο φεγγαράκι! Τι ερωτική βραδιά! Ήσυχα τ’ αεράκι παίζει μέσα στα κλαδιά. Κοίταξε το αηδόνι μες στα φύλλα πώς πετά, και στες βρύσες το τρυγόνι, πώς το ταίρι του ζητά. Τ’ ανταμώνει, τ’ αγκαλιάζει με λαχτάρα και χαρά˙ το φιλεί, γλυκοστενάζει και σαλεύει τα πτερά. Τι πουλάκι’ αγαπημένα! Τι αθώοι στεναγμοί!... Τέτοιον έρωτα σ’ εμένα, σκληρή! Δείξε μιαν στιγμή. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΣ - Αγροτικό Στο σταύλο απόψε ήρθε το φεγγάρι... Εκοίταξεν απ' το παράθυρό του, είδε την αγελάδα, το μοσκάρι, το βόδι που μασούσε το σανό του. Στον κήπο μας ανήσυχο γλιστρούσε, ανέβηκεν απάνω στη συκιά μας, εμέτρησε τα λίγα πρόβατά μας, είδε το γάιδαρό μας και γελούσε. Πήγε στ' αμπέλι, πήγε στο λιοστάσι, άκουσε τα κουδούνια απ' το κοπάδι, χωρίς κουβά κατέβη στο πηγάδι κι ήπιε νερό πολύ να ξεδιψάσει. Στης λεύκας μας τα φύλλα παιγνιδίζει στον ουρανό τον καθαρό ανεβαίνει. Μια χήνα το κοιτάζει σαστισμένη κι ο σκύλος μας ακόμα το γαυγίζει. Δ. ΣΟΛΩΜΟΣ - ΚΡΗΤΙΚΟΣ Ἀκόμη έβάστουνε ἡ βροντή... Κι ἡ θάλασσα, ποὺ σκίρτησε σὰν τὸ χοχλὸ ποὺ βράζει, ἡσύχασε καὶ ἔγινε ὅλο ἡσυχία καὶ πάστρα, σὰν περιβόλι εὐώδησε κι ἐδέχτηκε ὅλα τ᾿ ἄστρα· κάτι κρυφὸ μυστήριο ἐστένεψε τὴ φύση κάθε ὀμορφιὰ νὰ στολιστεῖ καὶ τὸ θυμὸ ν᾿ ἀφήσει. Δὲν εἶν᾿ πνοὴ στὸν οὐρανό, στὴ θάλασσα, φυσώντας οὔτε ὅσο κάνει στὸν ἀνθὸ ἡ μέλισσα περνώντας, ὅμως κοντὰ στὴν κορασιά, ποὺ μ᾿ ἔσφιξε κι ἐχάρη, ἐσειόνταν τ᾿ ὁλοστρόγγυλο καὶ λαγαρὸ φεγγάρι· καὶ ξετυλίζει ὀγλήγορα κάτι ποὺ ἐκεῖθε βγαίνει, κι ὀμπρός μου ἰδοὺ ποὺ βρέθηκε μία φεγγαροντυμένη. Ἔτρεμε τὸ δροσάτο φῶς στὴ θεϊκιὰ θωριά της, στὰ μάτια της τὰ ὁλόμαυρα καὶ στὰ χρυσὰ μαλλιά της.ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Τ.ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ - Περιμένοντας το βράδυ Δὲν ξέρω πῶς, δὲν ξέρω ποῦ, δὲν ξέρω πότε, ὅμως τὰ βράδια κάποιος κλαίει πίσω ἀπὸ τὴν πόρτα κι ἡ μουσικὴ εἶναι φίλη μας – καὶ συχνὰ μέσα στὸν ὕπνο ἀκοῦμε τὰ βήματα παλιῶν πνιγμένων ἢ περνοῦν μὲς στὸν καθρέφτη πρόσωπα ποῦ τὰ εἴδαμε κάποτε σ᾿ ἕνα δρόμο ἡ ἕνα παράθυρο καὶ ξανάρχονται ἐπίμονα σὰν ἕνα ἄρωμα ἀπ᾿ τὴ νιότη μας – τὸ μέλλον εἶναι ἄγνωστο τὸ παρελθὸν ἕνα αἴνιγμα ἡ στιγμὴ βιαστικὴ κι ἀνεξήγητη. Οἱ ταξιδιῶτες χάθηκαν στὸ βάθος ἄλλους τοὺς κράτησε γιὰ πάντα τὸ φεγγάρι οἱ καγκελόπορτες τὸ βράδυ ἀνοίγουνε μ᾿ ἕνα λυγμὸ οἱ ταχυδρόμοι ξέχασαν τὸ δρόμο κι ἡ ἐξήγηση θὰ ᾿ρθεῖ κάποτε ὅταν δὲν θὰ χρειάζεται πιὰ καμία ἐξήγηση. Ά, πόσα ρόδα στὸ ἡλιοβασίλεμα – τί ἔρωτες Θεέ μου, τί ἡδονὲς τί ὄνειρα! Ας πᾶμε τώρα νὰ ἐξαγνιστοῦμε μὲς στὴ λησμονιά. ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ-Χειμωνιάτικο τοπίο Ἕν᾿ ἀλλόκοτο φεγγάρι σὰν ἕνα κομμάτι πάγου, πεθαμένο καὶ στημένο μέσ᾿ στὴ μέση του πελάγου, μιὰ βουβή, μεγάλη ξέρα, πιὸ γυμνὴ κι ἀπὸ παλάμη, μ᾿ ἕνα γέρικο, θλιμμένο, τραγικό, μικρὸ καλάμι κι ἕνας ἴσκιος -ἕνα κάτι- ποὺ δὲ ξέρω τί ἔχει χάσει κι ἀπὸ τότε φέρνει γύρα, μὴ μπορώντας νά ῾συχάσει. Παγωμένο τὸ χαμένο κι ὅλο φῶς, ἐκεῖνο τρίο, σιωποῦσε κι ἀγρυπνοῦσε, μέσ᾿ στὴ νύχτα, μέσ᾿ στὸ κρύο... ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ - Το φεγγάρι γελάει Καίει καίει η νύχτα οι άνθρωποι τρώνε ονομάζοντας σκοτεινές αρρώστιες η γυναίκα λέει για ένα γάμο Ανεβαίνει ανεβαίνει φωτεινή ρουκέτα στον ουρανό η νύφη ο γαμπρός κόλλησε στη γη γεμάτος κόκκινα στίγματα και στάχτη κλαίει η γυναίκα το φεγγάρι γελάει το φεγγάρι κλαίει η γυναίκα γελάει Oδυσσέας Ελύτης Νυν της Σελήνης το μελάγχρωμα το ανίατο Αιέν το χρυσοκύανο του Γαλαξία σελάγισμα Umberto Fiori - ΠΕΡΑΣΜΑ Επιστρέφει το σκοτάδι. Πάνω στα σπίτια ξαναβγαίνει το φεγγάρι, και ανεβαίνει γεμάτο και πάντοτε πιο φωτεινό στον έναστρο ουρανό. Πάλι αυτό το ωραιότατο άδειο εκεί πάνω ψηλά σε πιέζει σαν ένα προσωπικό γεγονός. Το νιώθεις σαν ένα χρέος, όπως το τηλέφωνο όταν συνεχίζει να χτυπάει στο σπίτι κάποιου άλλου ενώ ανεβαίνεις τις σκάλες.μτφ: Γιάννης Παππάς Ο.ΕΛΥΤΗΣ - ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ Το διάδημα του φεγγαριού στο μέτωπο της νύχτας Όταν μοιράζονται οι σκιές την επιφάνεια Της δράσης Κι ο πόνος μετρημένος από εξασκημένο αυτί Ακούσιος καταρρέει Μες στην ιδέα που αχρηστεύεται απ' το μελαγχολικό Σιωπητήριο. ΧΙΟΝΗΣ ΑΡΓΥΡΗΣ Έν' ασημένιο κέρμα το φεγγάρι, που κάποτε τινάξαν στο διάστημα οι θεοί, κορώνα γράμματα την τύχη παίζοντας αυτού του κόσμου, έν' ασημένιο κέρμα που δεν έπεσε ποτέ, αλλ' έμεινε εκεί, μετέωρο, στο χάος. Γι' αυτό και δεν αποφασίστηκε ποτέ η τύχη αυτού του κόσμου, γι' αυτό και αδιάκοπα κοιτάμε μ' αγωνία το φεγγάρι, μην πάει και πέσει απ' του χαμού μας την πλευρά. ΡΙΤΣΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ «Σονάτα του σεληνόφωτος» "Ἄφησέ με ναρθῶ μαζί σου. Τί φεγγάρι ἀπόψε! Εἶναι καλὸ τὸ φεγγάρι, - δὲ θὰ φαίνεται ποὺ ἄσπρισαν τὰ μαλλιά μου. Τὸ φεγγάρι θὰ κάνει πάλι χρυσὰ τὰ μαλλιά μου. Δὲ θὰ καταλάβεις. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου. Ὅταν ἔχει φεγγάρι, μεγαλώνουν οἱ σκιὲς μὲς στὸ σπίτι, ἀόρατα χέρια τραβοῦν τὶς κουρτίνες, ἕνα δάχτυλο ἀχνὸ γράφει στὴ σκόνη τοῦ πιάνου λησμονημένα λόγια - δὲ θέλω νὰ τ᾿ ἀκούσω. Σώπα. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου λίγο πιὸ κάτου, ὡς τὴ μάντρα τοῦ τουβλάδικου, ὡς ἐκεῖ ποὺ στρίβει ὁ δρόμος καὶ φαίνεται ἡ πολιτεία τσιμεντένια κι ἀέρινη, ἀσβεστωμένη μὲ φεγγαρόφωτο τόσο ἀδιάφορη κι ἄϋλη, τόσο θετικὴ σὰν μεταφυσικὴ ποὺ μπορεῖς ἐπιτέλους νὰ πιστέψεις πὼς ὑπάρχεις καὶ δὲν ὑπάρχεις πὼς ποτὲ δὲν ὑπῆρξες, δὲν ὑπῆρξε ὁ χρόνος κ᾿ ἡ φθορά του. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Γ ΡΙΤΣΟΣ . Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού Τότε το φεγγάρι σκόνταψε στις ιτιές κι έπεσε στο πυκνό χορτάρι. Μεγάλο σούσουρο έγινε στα φύλλα. Τρέξανε τα παιδιά, πήραν στα παχουλά τους χέρια το φεγγάρι κι όλη τη νύχτα παίζανε στον κάμπο. Τώρα τα χέρια τους είναι χρυσά, τα πόδια τους χρυσά, κι όπου πατούν αφήνουνε κάτι μικρά φεγγάρια στο νοτισμένο χώμα. Μα, ευτυχώς, οι μεγάλοι που ξέρουν πολλά, δεν καλοβλέπουν. Μονάχα οι μάνες κάτι υποψιάστηκαν. Γι αυτό τα παιδιά κρύβουνε τα χρυσωμένα χέρια τους στις άδειες τσέπες, μην τα μαλώσει η μάνα τους που όλη τη νύχτα παίζανε κρυφά με το φεγγάρι.» […] Ο ΕΛΥΤΗΣ - ΗΛΙΟΣ Ο ΠΡΩΤΟΣ Φεγγάρι εδώ φεγγάρι εκεί Αίνιγμα διαβασμένο από τη θάλασσα Για το δικό σου το χατίρι Ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα βαθύ γαρίφαλο ακρωτήρι Ν. ΓΚΑΤΣΟΣ - ΑΜΟΡΓΟΣ Μὰ εἶταν ἀγέρας κι ἔφυγε κορυδαλλὸς κι ἐχάθη Εἶταν τοῦ Μάη τὸ πρόσωπο τοῦ φεγγαριοῦ ἡ ἀσπράδα Ἕνα περπάτημα ἐλαφρὺ σὰ σκίρτημα τοῦ κάμπουἝνα φιλὶ τῆς θάλασσας τῆς ἀφροστολισμένης. Ν ΓΚΑΤΣΟΣ - ΜΟΝΑΞΙΑ Κι' ἐσύ, φεγγάρι, ποὺ περνᾶς μέσα στὰ σύννεφα γοργά, κι' ὅλα τὰ λούζεις στὸ ἄϋλο φῶς καὶ στὰ ἀσημένια κάλλη Κάποιας ζωῆς ἀπόκοσμης, τώρα, ποὺ ἡ νύχτα ἀναριγᾶ, πές μου, φεγγάρι, τὰ παλιὰ δὲ θὰ ξανάρθουν πάλι; Ευχαριστώ από καρδιάς τον εκλεκτό φίλο Οδυσσέα Μπεράτη για την ευγενική παραχώρηση των φωτογραφιών του ΠΗΓΕΣ http://ta-parakeimena.blogspot.gr/ http://piramatikoneiroland.blogspot.gr/ http://poeticanet.com/main.php http://itzikas.wordpress.com/
Σήμερα γνωρίσαμε την γη και ως πλανήτη....Προχθές οι απορίες των παιδιών ήταν πολλές και σήμερα προσπαθήσαμε να τις λύσουμε μια μια... Η γη, όπως και ο ήλιος και το φεγγάρι είναι πλανήτες στο απέραντο σύμπαν....Μαζί τους ταξιδεύουν εκατομμύρια άλλοι πλανήτες άλλοι πιο κοντά στη γη μας και άλλοι πιο μακριά..... Δεν κινείται ο ήλιος στον ουρανό αλλά κινείται η γη γύρω από τον ήλιο.....Για να κάνει έναν ολόκληρο κύκλο η γη γύρω από τον ήλιο χρειάζεται 364 μέρες δηλαδή έναν χρόνο... Η γη όμως είναι λίγο ζωηρούλα...Καθώς κινείται γύρω από τον ήλιο περιστρέφεται και γύρω από τον εαυτό της....Η περιστροφή της κρατάει 24 ώρες...Γι αυτό και όταν εμείς έχουμε μέρα κάπου αλλού στη γη είναι νύχτα και το αντίθετο.... Και η γη μας όμως έχει έναν ακόλουθο...το φεγγαράκι μας που γυρνάει γύρω γύρω από τη γη....Είναι ο δορυφόρος της Πω πω πολλές περιστροφές...ζαλιστήκαμε.....Για πάμε να το δούμε πιο καλά.... Διαβάσαμε τα παρακάτω βιβλία Ανοίξαμε το google και είδαμε εικόνες Είδαμε και κάποια video... Αυτή τη φοβερή κατασκευή την είχαμε βρει πέρσι από την Κατερίνα και τα Παιχνιδοκαμώματα της και την κάναμε και ατομική για το κάθε παιδί.Φέτος απλώς την παρατηρήσαμε και την παίξαμε... Κάναμε το κλασσικό πείραμα του φακού με την υδρόγειο σφαίρα.Το κόκκινο χαρτάκι είναι η Ελλάδα μόνιμα κολλημένο.... Καπελάκια για τον ήλιο,τη γη και τη σελήνη Και πάμε για παιχνίδι...Πρώτα η γη γυρνάει γύρω από τον εαυτό της και ταυτόχρονα γύρω από τον ήλιο Στο παιχνίδι μπαίνει και το φεγγάρι.....Ζαλιστήκαμε λίγο αλλά δεν πειράζει.... Και μια ατομική κατασκευή για εμπέδωση....
Με αφορμή την επέτειο της 11ης Νοεμβρίου1912 ( απελευθέρωση της Χίου απο τους Τούρκους)θυμηθήκαμε τον Χιώτη ζωγράφο Νίκο Γιαλούρη παλιές αναρτήσεις εδώ και ζωγραφίσαμε ήλιους και φεγγάρια με θερμά και ψυχρά χρώματα
Με αφορμή την επέτειο της 11ης Νοεμβρίου1912 ( απελευθέρωση της Χίου απο τους Τούρκους)θυμηθήκαμε τον Χιώτη ζωγράφο Νίκο Γιαλούρη παλιές αναρτήσεις εδώ και ζωγραφίσαμε ήλιους και φεγγάρια με θερμά και ψυχρά χρώματα
ΔΙΑΣΤΗΜΑ-ΠΛΑΝΗΤΕΣ-ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ. Με το πρόγραμμα του Kidspiration δημιούργησα την κατάλληλη φόρμα με τους πλανήτες , όπου τα παιδιά θα γνωρίσουν τη χωροθέτηση των πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα ,την πορεία κίνησης και τη σειρά ακολουθίας που έχουν... Ζευγαρώνουμε τους πλανήτες αναγνωρίζοντας τους οπτικά και αντιστοιχίζουμε τον κάθε πλανήτη με την ονομασία του-ταυτοποίηση . ΣΥΝΘΕΤΩ ΤΟ ΠΑΖΛ ΜΕ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΓΗ... (ΠΑΤΑΜΕ ΤΗ ΡΟΔΑ ΚΑΙ RESTART ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑΚΙ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ , ΤΟ ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ) ΖΕΥΓΑΡΩΝΟΥΜΕ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΛΑΝΗΤΩΝ...ΔΕΞΙΑ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑ... ΜΕ KIDSPIRATION. ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ HOT POTATOES ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΦΟΡΜΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗΣ ...ΒΡΙΣΚΩ ΚΑΙ ΖΕΥΓΑΡΩΝΩ ΣΩΣΤΑ ΤΟΥΣ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΜΕ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΟΥΣ...ΚΑΝΩ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ... Φύλλα εργασίας... Το ηλιακό μας σύστημα ... Φύλλο εργασίας ...Γράφω τα ονόματα των πλανητών . ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ :ΕΡΜΗΣ. ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ Ο Ήλιος είναι αστέρας του ηλιακού συστήματος και το λαμπρότερο σώμα του ουρανού. Είναι τόσο φωτεινός ώστε δεν επιτρέπει κατά τη διάρκεια της ημέρας σε άλλα ουράνια σώματα να εμφανίζονται. Ο Ερμής είναι ο πλησιέστερος στον Ήλιο πλανήτης και ο μικρότερος στο ηλιακό μας σύστημα. Το όνομά του προέρχεται από το Ολύμπιο ελληνικό θεό της μυθολογίας Ερμή. Ο ίδιος ήταν αγγελιαφόρος των θεών, οδηγός των νεκρών στον Άδη, προστάτης των κλεφτών, των τυχερών παιχνιδιών και του εμπορίου. Ο πλανήτης Αφροδίτη αποτελεί το πιο λαμπρό αντικείμενο στον νυκτερινό ουρανό μετά τον Ήλιο και τη Σελήνη. Ονομάζεται και Αυγερινός η Αποσπερίτης. Είναι προφανής ο λόγος που δόθηκε το όνομα της πιο λαμπερής θεάς στο συγκεκριμένο πλανήτη αφού η θεά Αφροδίτη κατά τη μυθολογία ήταν η προσωποποίηση της ομορφιάς και προστάτιδα του έρωτα. Η Γη είναι ο μοναδικός πλανήτης που γνωρίζουμε ότι υπάρχει ζωή. Είναι ο 3ος πλανήτης σε απόσταση από τον Ήλιο. Έχει φυσικό δορυφόρο τη Σελήνη. Η λέξη Γη προέρχεται από το όνομα της αρχαιοελληνικής θεάς Γαία. Ο Άρης είναι ο 4ος σε απόσταση από τον Ήλιο πλανήτης. Λέγεται και «ερυθρός πλανήτης» εξαιτίας του κόκκινου χρώματός του. Το όνομά του προέρχεται από τον Ολύμπιο θεό του πολέμου Άρη. Ο Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και 5ος σε απόσταση από τον Ήλιο πλανήτης. Είναι τόσο μεγάλος που θα μπορούσε στο εσωτερικό του να περιλάβει όλους τους πλανήτες. Ο ίδιος ανήκει στους 4 αέριους γίγαντες πλανήτες. Το όνομά του προέρχεται από τον αρχαίο θεό Δία που σύμφωνα με τη μυθολογία ήταν ο πατέρας των θεών και των ανθρώπων, δυνατότερος και σπουδαιότερος όλων των θεών και των μυθολογικών όντων. Ο Κρόνος είναι ο 6ος πλανήτης σε απόσταση από τον Ήλιο. Ανήκει και αυτός στους 4 αέριους γίγαντες. Το όνομά του προέρχεται από τον τιτάνα Κρόνο που όπως περιγράφεται στην αρχαία ελληνική μυθολογία σχετίζεται με τη λέξη χρόνος. Ο Ουρανός είναι ο 7ος σε απόσταση από τον Ήλιο πλανήτης. Ανήκει και αυτός στους 4 αέριους γίγαντες. Το όνομά του προέρχεται από την αρχαία ελληνική θεότητα του ουρανού και ήταν πατέρας του Κρόνου και παππούς του Δία Ο Ποσειδώνας είναι ο 8ος κατά σειρά απόστασης πλανήτης από τον Ήλιο και είναι ο τελευταίους από τους 4 αέριους γίγαντες. Σύμβολό του είναι η τρίαινα. Με ισχυρό τηλεσκόπιο μοιάζει με πράσινο δίσκο. Είναι ο πρώτος πλανήτης που βρέθηκε με μαθηματική πρόβλεψη και όχι από εμπειρικές παρατηρήσεις που έκαναν μέχρι τότε. Το όνομά του προέρχεται από το θεό Ποσειδώνα που ήταν θεός της θάλασσας, των ποταμών, των πηγών και γενικότερα του νερού. Ο Πλούτωνας είναι ο 9ος κατά σειρά απόστασης πλανήτης από τον Ήλιο .Ήταν ένας θεός των πλούτων, ο οποίος συνδέεται ετυμολογικά με το όνομά του. Δεδομένου ότι η εξόρυξη σκάβει πλούτο από κάτω από τη γη, ο Πλούτωνας συνδέθηκε με τον Κάτω Κόσμο. Αυτό κατέστησε δυνατή την αναφορά σε έναν θεό Πλούτωνα που κυβερνά μια χώρα των νεκρών που ονομάζεται Άδης, ονομαζόμενος για τον Έλληνα άρχοντά του. Φύλλα εργασίας για webex και annotate . Παραμύθι :Ο Ήλιος και ο Βόρειος άνεμος. Μύθοι του Αισώπου . Παραμύθι :Ο Ήλιος και το Φεγγάρι. ΟΡΥΚΤΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ-ΓΗ. (Η συλλογή μου από ορυκτά -πετρώματα ήταν η έκπληξη της ημέρας). ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΖΩΓΡΑΦΙΣΑΝ ΤΑ ΟΡΥΚΤΑ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΑΝ... ΤΟ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΟΠΛΟΙΟ ....ΕΤΟΙΜΟ ΓΙΑ ΕΚΤΟΞΕΥΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ...(Βάψαμε ,κόψαμε ...κολλήσαμε...γύρω γύρω είναι κολλημένα τα ονόματα των πλανητών). Συναρμολογούμε τα τέσσερα κομμάτια της γης. ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΜΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑ-ΤΡΑΓΟΥΔΙ... ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ -ΑΡΧΑΙΟΙ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟΙ Οι αστερισμοί του Πήγασου ,του Περσέα και της Ανδρομέδας. ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΛΑΝΗΤΕΣ... Πατάμε τα 4 κόκκινα αστεράκια που είναι δεξιά πάνω στη γωνία για να έχουμε μεγέθυνση της οθόνης και παίζουμε άνετα ...
Ήρθε λοιπόν η ώρα να γνωρίσουμε και την σελήνη ή αλλιώς φεγγάρι. Γιατί όμως δεν είδαμε το φεγγάρι μαζί με τους άλλους πλανήτες ; Γιατί το φεγγάρι δεν ανήκει στους πλανήτες αλλά είναι δορυφόρος της γης, γυρίζει δηλαδή γύρω από την γη. Στο βιβλίο που έχουμε πιάσαμε την εικόνα της σελήνης και παρατηρήσαμε την υφή της . Είδαμε ότι είναι ανάγλυφη και αυτό γιατί έχει πολλούς κρατήρες. Στη συνέχεια είδαμε στον υπολογιστή σχετικά βίντεο αλλά τραγουδήσαμε και το τραγουδάκι που ξέρουμε για το φεγγάρι και ήθελε ο Φώτης τόσο πολύ να το πούμε. ΦΕΓΓΑΡΑΚΙ ΜΟΥ ΛΑΜΠΡΟ ΦΕΓΓΕ ΜΟΥ ΝΑ ΠΕΡΠΑΤΩ ΝΑ ΠΗΓΑΙΝΩ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ Διαβάσαμε το ποίημα << ΤΟ ΦΟΡΕΜΑ ΤΗ ΣΕΛΗΝΗΣ ης Τούλας Παπαχρονοπούλου >> που το βρήκαμε στο μπλογκ της ΑΝΘΗΣ ΕΙΠΕ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΤΗΣ Η ΚΥΡΑ ΣΕΛΗΝΗ -ΚΑΝΕ ΜΟΥ ΕΝΑ ΦΟΡΕΜΑ ΧΑΡΗ ΝΑ ΜΟΥ ΔΙΝΕΙ ! ΚΑΙ Η ΓΡΙΑ ΑΠΟΚΡΙΘΗΚΕ -ΠΩΣ ΝΑ ΣΟΥ ΤΟ ΚΑΝΩ; ΜΕ ΤΟ ΡΑΒΕ ΞΗΛΩΝΕ ΚΟΠΟ ΜΟΝΟ ΧΑΝΩ ΓΙΑΤΙ , ΜΗΠΩΣ ΣΤΕΚΕΣΑΙ ΟΠΩΣ ΕΙΣΑΙ ΤΩΡΑ; ΑΠ ΟΛΑΚΕΡΗ , ΜΙΣΗ ΩΣ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΩΡΑ!! ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΑ ΜΑΖΕΥΕΣΑΙ ΣΑ ΜΙΚΡΟ ΔΡΕΠΑΝΙ.... ΓΙΑ ΕΝΑ ΤΕΤΟΙΟ ΑΝΘΡΩΠΟ ΓΙΝΕΤΑΙ ΦΟΥΣΤΑΝΙ ; Αφού συζητήσαμε λίγο γύρω από το θέμα του ποιήματος μιλήσαμε για τις φάσεις της σελήνης . (διότι γι αυτό η κυρία δεν μπορούσε να την φτιάξει φόρεμα , γιατί συνέχεια αλλάζει μορφή.) Είδαμε σχετικές εικόνες ( από το μπλογκ της ΑΝΘΗΣ) και βάλαμε στη σειρά της παρακάτω εικόνες ( εικόνες απο το μπλογκ Los Ninos) Ζωγράφισαν τις φάσεις τις σελήνης αλλά και σε ατομικό φύλλο εργασίας έβαψαν τις φάσεις προσθέσαμε ένα στρόγγυλο χαρτόνι κολλήσαμε τη γη και έτοιμη η κατασκευή μας Τις εικόνες με τις φάσεις τις χρησιμοποιήσαμε για να κάνουμε μια ομαδική εργασία Λυπηθήκαμε όμως τη Σελήνη από το ποίημα και είπαμε να την φτιάξουμε από ένα φόρεμα Έτσι το κάθε παιδί ανάλογα με τη φάση που είχε η σελήνη στο χαρτί του έφτιαξε ένα φόρεμα από αλουμινόχαρτο !!!!!!!!!!!!
Get these free printable Oreo Moon Phases worksheets to do an Oreo Moon Phase Activity. This is a fun way to learn about the Moon phases!
“One day at the beach, I met two little kids and I made a series of photos from different angles to make it look like they were sharing the Sun.”
DIY - Magnetic Compass: A Magnetic Compass is a navigation instrument that is used to indicate the geographical cardinal directions i.e North, South, East and West as well as inter cardinal directions (north-east, north-west, south-east, south-west). It is one of the most …
Astronaut Buzz Aldrin, lunar module pilot, walks on the surface of the Moon near the leg of the Lunar Module (LM) "Eagle" during the Apollo 11 exravehicular activity (EVA). Astronaut Neil A. Armstrong, commander, took this photograph with a 70mm lunar surface camera. While astronauts Armstrong and Aldrin descended in the Lunar Module (LM) "Eagle" to explore the Sea of Tranquility region of the Moon, astronaut Michael Collins, command module pilot, remained with the Command and Service Modules (CSM) "Columbia" in lunar orbit. Image Number: AS11-40-5903 Date: July 20, 1969
Ζήση Ανθή :Πίνακες αναφοράς και καρτέλες για το νηπιαγωγείο . Ημέρα - νύχτα στο νηπιαγωγείο Καρτέλες για την ημέρα και τη νύχτα Λίστες αναφοράς για τη νύχτα Λέξεις της νύχτας Απέφυγα να βάλω εικόνα στη λίστα για τη νυχτερινή ενούρηση ... Λίστες αναφοράς για το πρωί Λίστα αναφοράς για το απόγευμα Τις λίστες μπορείτε να τις κόψετε και να ζητήσετε από τα παιδιά να τις χωρίσουν σε αυτές που ταιριάζουν σε δραστηριότητες της ημέρας και της νύχτας . Τι λέμε το πρωί , το απόγευμα , το βράδυ ; (σε καρτελίτσες )
Φύλλα εργασίας με θέμα τους πλανήτες και το διάστημα για το νηπιαγωγείο.Περιέχουν γλωσσικές και μαθηματικές έννοιες και μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε σαν έξτρα υλικό σε ανάλογες δράσεις που κάνουμε στην τάξη.
Φύλλα εργασίας με θέμα τους πλανήτες και το διάστημα για το νηπιαγωγείο.Περιέχουν γλωσσικές και μαθηματικές έννοιες και μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε σαν έξτρα υλικό σε ανάλογες δράσεις που κάνουμε στην τάξη.
Αγόρασέ το Σε ένα μικρό χωριό, μια φορά κι έναν καιρό, όλοι είχαν αποκοιμηθεί. Ξυπνήστε! Αυτό λάλησε ο κόκορας όπως κάθε πρωί. Μα εκείνο το πρωί ήταν
Ζήση Ανθή :Πίνακες αναφοράς και καρτέλες για το νηπιαγωγείο . Ημέρα - νύχτα στο νηπιαγωγείο Καρτέλες για την ημέρα και τη νύχτα Λίστες αναφοράς για τη νύχτα Λέξεις της νύχτας Απέφυγα να βάλω εικόνα στη λίστα για τη νυχτερινή ενούρηση ... Λίστες αναφοράς για το πρωί Λίστα αναφοράς για το απόγευμα Τις λίστες μπορείτε να τις κόψετε και να ζητήσετε από τα παιδιά να τις χωρίσουν σε αυτές που ταιριάζουν σε δραστηριότητες της ημέρας και της νύχτας . Τι λέμε το πρωί , το απόγευμα , το βράδυ ; (σε καρτελίτσες )
ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΗ , ΑΝΑΦΕΡΑΜΕ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΝΥΧΤΑ!!!!ΠΩΣ ΈΡΧΕΤΑΙ Η ΝΎΧΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΆ ΞΑΝΑ Η ΜΕΡΑ, ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΑΦΟΥ ΕΙΠΑΜΕ ΟΤΙ Ο ΗΛΙΟΣ ΜΈΝΕΙ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΔΕΝ ΚΟΥΝΙΕΤΑΙ ΕΜΕΙΣ ΛΕΜΕ ΟΤΙ Ο ΉΛΙΟΣ ΕΔΥΣΕ;Ή ΟΤΙ Ο ΗΛΙΟΣ ΑΝΑΤΈΛΛΕΙ ; ΑΡΧΊΣΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΥΔΡΟΓΕΙΟ ΣΦΑΙΡΑ (ΑΛΛΑ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕς ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ) ΈΝΑ ΠΑΙΔΆΚΙ ΈΚΑΝΕ ΤΟΝ ΉΛΙΟ,ΚΑΙ ΚΌΛΛΗΣΑ ΈΝΑ ΧΑΡΤΑΚΙ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΥΔΡΟΓΕΙΟ ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΧΩΡΑ ΜΑΣ. Ο ΉΛΙΟΣ ΠΑΙΔΑΚΙ ΔΕΝ ΚΟΥΝΙΕΤΑΙ , Η ΓΗ ΓΥΡΙΖΕΙ ΚΑΙ Η ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΓΗ ΠΟΤΕ ΒΛΕΠΕΙ ΤΟΝ ΉΛΙΟ-ΕΧΟΥΜΕ ΜΕΡΑ- ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ-ΕΧΟΥΜΕ ΝΥΧΤΑ- , ΠΟΤΕ ΕΧΕΙ ΤΟΝ ΗΛΙΟ ΣΤΟ ΕΝΑ ΠΛΑΙ-ΑΝΑΤΟΛΗ- ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΣΤΟ ΑΛΛΟ-ΔΥΣΗ-.ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΗΞΑΜΕ ΣΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΟΤΙ "Ο ΉΛΙΟΣ ΕΔΥΣΕ Ή ΑΝΈΤΕΙΛΕ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΤΟ ΛΕΜΕ , ΑΛΛΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΚΟΥΝΙΕΤΑΙ ΑΥΤΟΣ ΑΛΛΑ Η ΓΗ." ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΜΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΑΚΙ DAY AND NIGHT ΑΛΛΑ ΤΙ ΚΆΝΟΥΜΕ ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΚΑΙ ΤΙ ΤΗΝ ΗΜΈΡΑ; ΕΝΑΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΑΣ ΒΟΗΘΗΣΕ ΝΑ ΞΕΔΙΑΛΎΝΟΥΜΕ ΛΙΓΟ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΛΙΓΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΕΙΧΑΜΕ ΔΙΑΦΩΝΕΙΕς ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΚΑΙ ΜΕΡΑ ΚΑΙ ΝΥΧΤΑ ΑΛΛΑ ΤΟ ΞΕΠΕΡΑΣΑΜΕ!!! ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΙΑΛΕΞΑΝ ΚΑΡΤΕΣ ΕΙΤΕ ΑΠΌ ΤΗ ΜΙΑ ΣΤΗΛΗ ΕΙΤΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΚΑΙ ΕΦΤΙΑΞΑΝ ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ. ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΜΙΛΗΣΑΜΕ ΓΙΑ ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΕΝΟΣ 24ΩΡΟΥ ΠΡΩΙ: ΜΕΣΗΜΕΡΙ: ΑΠΟΓΕΥΜΑ: ΒΡΑΔΥ: ΜΕΤΑ ΜΕΤΡΗΣΑΜΕ ΤΙΣ ΛΕΞΟΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΑΛΑΜΕ ΣΕ ΣΕΙΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΣΑΜΕ ΠΟΣΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΧΕΙ Η ΚΑΘΕΜΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΑΜΕ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑΚΙ ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΡΤΕΛΩΝ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΦΤΙΑΞΑΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΦΕΓΓΑΡΙΑ, ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ "ΑΛΛΑ ΚΥΡΙΑ , ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ ΕΙΝΑΙ ΑΛΛΩΤΕ ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΤΕ ΣΑΝ ΦΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΡΠΟΥΖΙ;" ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΜΙΛΗΣΑΜΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ. http://geogr.eduportal.gr/astronomy/faseis_selinis/fs5.htm ΦΤΙΑΞΑΜΕ ΈΝΑ ΠΑΝΟ ΜΕ ΤΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΥΛΙΞΑΜΕ ΣΕ ΕΝΑ ΤΣΕΡΚΙ!ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΦΤΙΑΞΑΜΕ ΜΙΚΡΑ ΦΕΓΓΑΡΑΚΙΑ ΜΕ ΤΑ ΙΔΙΑ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΝΑΜΕ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗ ΚΑΙ ΜΙΛΗΣΑΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ ΜΑΣ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΨΑΧΝΑΝ ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΠΟΥ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΤΟ ΚΑΘΕ ΦΕΓΓΑΡΑΚΙ ΑΦΟΥ ΒΡΙΚΑΜΕ ΠΟΥ ΠΑΕΙ ΤΟ ΚΑΘΕΤΑ ΤΟΥΣ ΒΑΛΑΜΕ ΚΑΙ ΤΑΜΠΕΛΙΤΣΕΣ ΠΟΥ ΕΞΗΓΟΥΣΑΝ ΤΗΝ ΚΑΘΕ ΦΑΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΡΕΜΑΣΑΜΕ ΤΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΑΣ ΨΗΛΑ ΣΑΝ ΜΟΜΠΙΛ ΓΙΑ ΝΑ ΚΛΕΙΣΟΥΜΕ ΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΗΜΕΡΑ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ ΚΑΙ ΣΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΤΟ : ΚΑΛΗΝΎΧΤΑ!!!!
ΑΓΓΕΛΑΚΗ – ΡΟΥΚ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ Το φεγγάρι, το φεγγάρι τόσο προσκολλημένο ήταν στο στήθος μου στην κοιλιά, γι’αυτό δεν το κοιτάζω πια το αποφεύγω, όπως και τον καθρέφτη. Το φεγγάρι βγάζει τώρα ένα χλωμό, υποτονικό φως που μονότονα λούζει και θυμίζει άλλες στιγμές όταν νύχτα με τη νύχτα μεγάλωνε το δρεπάνι μαζί με τον πόθο μαζί με την ιδέα της πληρότητας. Πανσέληνος, το σύμπαν εκσπερμάτωνε και συ στα βότσαλα υγρή θαρρούσες πως είχες συλλάβει το νόημα της δημιουργίας. Κι ονειρευόσουν μια εποχή μεταφυσική όπου κανένας ήλιος κοφτερός δε θα διέκοπτε το ποίημα αφού του φεγγαριού το φως φως ασημένιο πιο ερωτικά σε άγγιζε απ’το χρυσό της μέρας. Νόμιζες, ανόητο θηλυκό, πως στο φεγγάρι θα λικνιζόσουνα για πάντα…Αλλά, Πάει κι αυτό, πάει και το φεγγάρι ΖΑΛΟΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ - Εις το φεγγάρι Χαρά της πρώτης μου ζωής, φεγγάρι αγαπημένο, συ δεν πονείς, εγώ πονώ˙ γιατί ψηλά στον ουρανό κρεμιέσαι λυπημένο; Εσύ που χρύσωνες τη γη κι εμάγευες το κύμα, γιατί μου ρίχνεις φως πικρό, σα να φωτάς ένα νεκρό που κείτεται στο μνήμα; Φεγγάρι! Στο βασίλειο σου μη κατοικούν αγγέλοι κι ο άγγελός μου κατοικεί; Μη, φίλημα πικρό από κει, την λάμψη σου μου στέλει; Το φως σου αν είναι φίλημα, μυστήριο χαμένο από του γιου μου την ψυχή, οχ, άκουσέ μου μιαν ευχή, φεγγάρι αγαπημένο! Οχ, λάβε αυτόν τον στεναγμό και πε του, δε φοβάται άλλην ο νους μου συμφορά- κάθε μου πόθος και χαρά στο χώμα του κοιμάται. Αυτά, φεγγάρι, σου ζητώ και πε του, αν σ’ ερωτήση πότε θα παύσουν οι καημοί, όταν μια αχτίδα σου χλωμή την πλάκα μου φωτίση. ΒΑΡΒΕΡΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ «Φεγγάρια πανσελήνου» «Κάποια γυναίκα όλο κοιτά φεγγάρια Πανσελήνου. Εσύ είσαι όρος/ όταν θεριεύει ύψος μυρίζει μέλλον φθινοπωρινό/ απαλό της μνήμης. Σε ζωογονούνε/ ήλιος/ μ’ όσους πυρπόλησε η σκιά θάλασσα/ με τα παγωμένα χαμόγελα στο βυθό κι ο άνεμος/ που μας πετάει βότσαλα ευτυχίας. Όμως κοιτάς φεγγάρια Πανσελήνου. Μα εσύ είσαι όρος./ Ρίξε τα ξύλα και νερά σου κρουνηδόν πάνω στα χορταράκια/ και στα πεπρωμένα/ της πανίδας με το καλό/ με τον καιρό/ γίνε πεδιάδα και τότε τόλμησε και τότε κοίτα. Γυναίκα ήταν και κοίταζε φεγγάρια Πανσελήνου.» ΓΩΓΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ - Πώς με κοιτάζει έτσι Πώς με κοιτάζει έτσι αυτό το άσπρο κομμάτι χαρτί πώς με κοιτάζει έτσι το φεγγάρι... Πώς θροΐζει μέσα μου αυτό τον παγωμένο χάρτη στο βυθό πώς με κοιτάει έτσι το φεγγάρι... Ποιανού καιρού το λυπημένο δάχτυλο κρυμμένο πίσω από δάση και βουνά δείχνει παντού και πουθενά τι θέλει το φεγγάρι... Ποιανού αλόγου τρελαμένου το χλιμίντρισμα κάνει τόση αντήχηση μέσα μου μου διογκώνει το Εγώ μου... Ποιανής σελήνης έκλειψη ποιου φεγγαριού η χάση μαζί σηκώνει μέσα μου άμπωτη και παλίρροια δίδυμες αδερφές μου... πώς με κοιτ... Πώς σκύβει έτσι πάνω στο στόμα μου να δει αν ανασαίνω ο Καρυωτάκης... Ν. ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ "Γαλήνη" Κρεμάστη ἀνάστροφα ἡ σελήνη πάνω στὸ χάος τὸ γαλανὸ κι ὁ θεὸς προσμένει τὸ θεό του σὰν ἄνθρωπος στὸν οὐρανό. ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ ΒΥΡΩΝ -Έλεος δεν έχει τούτο το φεγγάρι «Έλεος δεν έχει τούτο το φεγγάρι απλώνει απλώνει αδιάκοπα στο δέρμα του καλοκαιριού πήζει τον ουρανό πήζει τον άνεμο κερώνει την καρδιά και τις χαραματιές της θύμησης και τα σκιαγμένα πρόσωπα ψηλά στις πολεμίστρες…. Πεσμένοι πάνω στα καμένα βράχια με το θρυμματισμένο πρόσωπο της ανταρσίας αναστραμμένο στο αύριο μ’ ένα τραγούδι αλλουλούδιστο στα μάτια μας με τα κεραυνωμένα χέρια σωριαστά κι απ’ τα χαλαρωμένα δάχτυλα φευγάτα όλα τα ελάφια πόσες φορές θα σκοτωθούμε ακόμα; Το αίμα στο αίμα πάνω πέτρωσε δεν δίνει πια χρησμό άδειος εδιάβηκε ο καιρός χωρίς κανένα θάμα… πεσμένοι πάνω στα καμένα βράχια πόσες φορές θα σκοτωθούμε ακόμα ρωτώντας πάντα αμετανόητα ρωτώντας πού τραβάει αυτός ο δρόμος πού περνάει ανάμεσα σε σκοτωμένους και φονιάδες.» ΣΕΦΕΡΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ «ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ» «Λίγες οι νύχτες με φεγγάρι που μ’ αρέσαν. Τ’ αλφαβητάρι των άστρων που συλλαβίζεις όπως το φέρνει ο κόπος της τελειωμένης μέρας και βγάζεις άλλα νοήματα κι άλλες ελπίδες, πιο καθαρά μπορείς να το διαβάσεις. Τώρα που κάθομαι άνεργος και λογαριάζω λίγα φεγγάρια απόμειναν στη μνήμη…. Σιωπές αγαπημένες της σελήνης…»ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΛΕΟΠΑΡΝΤΙ ΤΖΙΑΚΟΜΟ - Στη σελήνη Τώρα που έκλεισε έναν κύκλο ο χρόνος Θυμάμαι, ερχόμουν με τόση αγωνία Εδώ στον λόφο και σε κοιτούσα Σελήνη μου, γεμάτη χάρη. Κι εσύ, εκκρεμής πάνω απ’ το δάσος Το φώτιζες ολόκληρο, όπως τώρα. Τότε όμως Το πρόσωπό σου ήταν θολό κι αβέβαιο Από τα δάκρυα που έρχονταν στα βλέφαρά μου Γιατί ήταν βάσανο η ζωή μου, κι είναι ακόμα, Δεν αλλάζει, σελήνη αγαπημένη. Κι όμως, μ’ ευχαριστεί Ν’ αναπολώ την εποχή της δυστυχίας μου. Είναι γλυκό, όταν είσαι νέος Και η πορεία της μνήμης είναι σύντομη Ενώ η ελπίδα έχει μεγάλο δρόμο Να θυμάσαι τα περασμένα Κι ας ήταν λύπες, κι ας κρατάει ο πόνος. Δ.Π. ΠΑΠΑΔΙΤΣΑΣ Το φεγγάρι Δε σκέφτηκες ότι μια νύχτα κρυφά Στις μύτες των ποδιών μου Πήρα όλα τα οστά μας Και τα βούτηξα – ας μην το μάθουν σε παρακαλώ Στο φεγγάρι Τώρα ας τραγουδήσουμε το φεγγάρι Κανείς δεν θα μας πει ότι το περιέχουμε σαν έμβρυο Η γνωστή ιστορία ότι τα έμβρυα μεγαλώνουν Και στο τέλος αποχωρίζονται απ’ τις μητέρες τους Θα επαναληφθεί κι εδώ Και τότε μ’ έκπληξη οι συγγενείς οι φίλοι κι εμείς οι ίδιοι ακόμα Θα πηγαίνουμε το φεγγάρι περίπατο Θα το τραγουδάμε και θα μας τραγουδάει Θα το ‘χουμε στα χέρια μας Στο μυαλό μας στη συνήθεια να ξυπνάμε πρωί Δεν γίνεται λόγος για τη σκέψη Αυτή ανέκαθεν είναι το φεγγάρι Και κάτι άλλο Αν σε ρωτήσουν να τους πεις το μυστικό Πες τους ένα ψέμα: Υπάρχει ένα και μοναδικό φεγγάρι Αυτό που είναι στον ουρανό. Φ. ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ Βγαίνει το φεγγάρι Όταν βγαίνει το φεγγάρι οι καμπάνες χάνονται, κι εμφανίζονται τ' απρόσβατα τα μονοπάτια. Όταν βγαίνει το φεγγάρι η θάλασσα σκεπάζει τη γη, κι η καρδιά αισθάνεται νησί καταμεσής του απείρου. Κανείς δεν τρώει πορτοκάλια κάτω απ'την πανσέληνο. Πρέπει να φας πράσινα φρούτα παγωμένα. Όταν βγαίνει το φεγγάρι με τα εκατό όμοια πρόσωπα το αργυρό νόμισμα κλαίει στην τσέπη μτφ: Ρήγα Καππάτου ΚΑΡΟΥΖΟΣ ΝΙΚΟΣ-ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ I) «Ψηλά η νύχτα μοιάζει έρωτας…/ Ελκύομαι απ’ τα φεγγάρια τι δρόμους ανοίγουν για να βρεις αγαπημένη.» II) «Το φεγγάρι κατευνάζει κάποτε/ συνήθως όμως αναστατώνει θρασύνεται διαστέλλεται στη λαγνική του μαύρου κοινοκτημοσύνη. Γιατί να μας εφευρίσκει ο θάνατος; …» III) «Ω καρδιά μου- τρομαχτικότερη σελήνη », ΣΑΡΑΝΤΑΡΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Σελήνη Ἀπὸ ἕνα θαῦμα Ἀπὸ ἕνα πρόσωπο πρωίας Παίρνεται ὁ θυμός μου Σελήνη ἀθρόα παρουσία Ἑλένη ἡ καμπύλη τοῦ κόσμου M᾿ ἐβένινη σημασία Ἡ πύλη ἀνοίγει στὸν ξένο Στ᾿ ἀγέρι T᾿ ἀλέτρι ὀργώνει τὸν κάμπο Ἐκεῖ ποὺ δὲ βλέπει ἡ καρδιὰ Βελάζουν τ᾿ ἀστέρια στὴν κρύπτη ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ ΜΙΛΤΟΣ - Η πηγή Φεγγάρι πεθαμένο μου για ξαναβγές και πάλι θέλω να δω το αίμα σου δεν έκαιγες λυχνάρι φώτιζες το φοβισμένο πρόσωπο θέλω να δω το φοβισμένο πρόσωπο τώρα πάλι και πάλι τότε όλο το σώμα μου ήταν μιά πληγή φεγγάρι μια πηγή και φώτιζε της νύχτας το σκοτάδι Φεγγάρι πεθαμένο μου θέλω να δω το αίμα σου τώρα πάλι και πάλι ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ - Νυχτερινό 1 Μονάχη η φλόγα του κεριού μου, κι απέναντί μου στο τραπέζι θαρρείς το τέλος της προσμένει· λίγες στιγμές έχει να ζήσει και μες στη νύχτα τρεμοπαίζει, σα μια ψυχούλα φοβισμένη... Απόξω έν’ άγρυπνο φεγγάρι με κόπο χάνεται στα χάη μιας ατελεύτητης ερήμου... Σα να μη θέλει να πεθάνει, μ᾿ αναλαμπὲς ψυχομαχάει το ετοιμοθάνατο κερί μου... Και το βαρύθυμο φεγγάρι, που χρόνια τώρα έχει σωπάσει, και το κερί μου που πεθαίνει και, μέσα, η θλιβερὴ ψυχή μου, χωρίς αιτία, κι οι τρεις στην πλάση είμαστε τόσο λυπημένοι... ΔΗΜΟΥΛΑ ΚΙΚΗ «Μισό φεγγάρι» Βλέπω ένα γούβωμα βαθύ. Ποιό χέρι αρπακτικό μπήκε πήρε πολύ έφυγε και δεν πρόφτασα; Άραγε σε ποιό όνειρο ανέθεσα του όλου τη φύλαξη και το πήρε ο ύπνος; Ακούω το νυχτολούλουδο σαν κούκος ρολογιού πετάγεταιέξω απ΄το άρωμά του φωνάζοντας νύχτωσε βγες να δεις και είδα να χαράζεται ψηλά ένα μισό και ούτε φεγγάρι σα μαχαιριά σε υπερφυσικό θεού σαγόνι ή μάλλον σαν φιλιού το κάτω χείλος και το επάνω να φιλάει το σκοτάδι -ποιός και σε ποιόν μισοείπε: αν είναι αργά κοιμήσου στο κρεβάτι μου εσύ κι εγώ στον καναπέ. Αχ,υπομνηστικό φεγγάρι στέκεις εκεί πάνω σα μισή ωραιότητα και σαν ολόκληρη ευκαιρί α κοιτάζοντάς σε να μετρώ πόσα μισά δεν πρόλαβα ν΄αφήσω. ΜΙΛ.ΜΑΛΑΚΑΣΗΣ Παίζει ἀπόψε τὸ φεγγάρι Παίζει ἀπόψε τὸ φεγγάρι Μέσα στὴν κληματαριά, Ποὖναι νὰ τὸ πιεῖς, ἀλήθεια, Στὸ ποτήρι, Κι ὄχι τόσο γιατὶ παίζει Στὴν κληματαριά, Ὅσο γιατὶ φέγγει δίπλα Σ᾿ ἕνα παραθύρι… ΚΕΝΤΡΟΥ – ΑΓΑΘΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ Αυγουστιάτικο φεγγάρι Φεγγάρι σπλαχνικό Σκαρφαλωμένο σε μισόκλειστα παράθυρα Όταν κοιτάζεις συγγενείς και φίλους Να ξενυχτάνε τους νεκρούς τους Την εξοικείωση βοηθάς Ζώντων τε και τεθνεώτων ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ - Νυχτερινό 2 Ένα φεγγάρι πράσινο, μεγάλο, που λάμπει μεσ’ τη νύχτα – τίποτ’ άλλο. Μια φωνή γρικιέται μέσ’ το σάλο και που σε λίγο παύει -τίποτ’ άλλο. Πέρα μακριά, κάποιο στερνό σινιάλο του καραβιού που φεύγει -τίποτ΄άλλο. Και μόνον εν παράπονο μεγάλο στα βάθη του μυαλού μου. -Τίποτ’ άλλο. ΣΟΥΤΣΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Τι ωραίο φεγγαράκι! Τι ερωτική βραδιά! Ήσυχα τ’ αεράκι παίζει μέσα στα κλαδιά. Κοίταξε το αηδόνι μες στα φύλλα πώς πετά, και στες βρύσες το τρυγόνι, πώς το ταίρι του ζητά. Τ’ ανταμώνει, τ’ αγκαλιάζει με λαχτάρα και χαρά˙ το φιλεί, γλυκοστενάζει και σαλεύει τα πτερά. Τι πουλάκι’ αγαπημένα! Τι αθώοι στεναγμοί!... Τέτοιον έρωτα σ’ εμένα, σκληρή! Δείξε μιαν στιγμή. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΣ - Αγροτικό Στο σταύλο απόψε ήρθε το φεγγάρι... Εκοίταξεν απ' το παράθυρό του, είδε την αγελάδα, το μοσκάρι, το βόδι που μασούσε το σανό του. Στον κήπο μας ανήσυχο γλιστρούσε, ανέβηκεν απάνω στη συκιά μας, εμέτρησε τα λίγα πρόβατά μας, είδε το γάιδαρό μας και γελούσε. Πήγε στ' αμπέλι, πήγε στο λιοστάσι, άκουσε τα κουδούνια απ' το κοπάδι, χωρίς κουβά κατέβη στο πηγάδι κι ήπιε νερό πολύ να ξεδιψάσει. Στης λεύκας μας τα φύλλα παιγνιδίζει στον ουρανό τον καθαρό ανεβαίνει. Μια χήνα το κοιτάζει σαστισμένη κι ο σκύλος μας ακόμα το γαυγίζει. Δ. ΣΟΛΩΜΟΣ - ΚΡΗΤΙΚΟΣ Ἀκόμη έβάστουνε ἡ βροντή... Κι ἡ θάλασσα, ποὺ σκίρτησε σὰν τὸ χοχλὸ ποὺ βράζει, ἡσύχασε καὶ ἔγινε ὅλο ἡσυχία καὶ πάστρα, σὰν περιβόλι εὐώδησε κι ἐδέχτηκε ὅλα τ᾿ ἄστρα· κάτι κρυφὸ μυστήριο ἐστένεψε τὴ φύση κάθε ὀμορφιὰ νὰ στολιστεῖ καὶ τὸ θυμὸ ν᾿ ἀφήσει. Δὲν εἶν᾿ πνοὴ στὸν οὐρανό, στὴ θάλασσα, φυσώντας οὔτε ὅσο κάνει στὸν ἀνθὸ ἡ μέλισσα περνώντας, ὅμως κοντὰ στὴν κορασιά, ποὺ μ᾿ ἔσφιξε κι ἐχάρη, ἐσειόνταν τ᾿ ὁλοστρόγγυλο καὶ λαγαρὸ φεγγάρι· καὶ ξετυλίζει ὀγλήγορα κάτι ποὺ ἐκεῖθε βγαίνει, κι ὀμπρός μου ἰδοὺ ποὺ βρέθηκε μία φεγγαροντυμένη. Ἔτρεμε τὸ δροσάτο φῶς στὴ θεϊκιὰ θωριά της, στὰ μάτια της τὰ ὁλόμαυρα καὶ στὰ χρυσὰ μαλλιά της.ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Τ.ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ - Περιμένοντας το βράδυ Δὲν ξέρω πῶς, δὲν ξέρω ποῦ, δὲν ξέρω πότε, ὅμως τὰ βράδια κάποιος κλαίει πίσω ἀπὸ τὴν πόρτα κι ἡ μουσικὴ εἶναι φίλη μας – καὶ συχνὰ μέσα στὸν ὕπνο ἀκοῦμε τὰ βήματα παλιῶν πνιγμένων ἢ περνοῦν μὲς στὸν καθρέφτη πρόσωπα ποῦ τὰ εἴδαμε κάποτε σ᾿ ἕνα δρόμο ἡ ἕνα παράθυρο καὶ ξανάρχονται ἐπίμονα σὰν ἕνα ἄρωμα ἀπ᾿ τὴ νιότη μας – τὸ μέλλον εἶναι ἄγνωστο τὸ παρελθὸν ἕνα αἴνιγμα ἡ στιγμὴ βιαστικὴ κι ἀνεξήγητη. Οἱ ταξιδιῶτες χάθηκαν στὸ βάθος ἄλλους τοὺς κράτησε γιὰ πάντα τὸ φεγγάρι οἱ καγκελόπορτες τὸ βράδυ ἀνοίγουνε μ᾿ ἕνα λυγμὸ οἱ ταχυδρόμοι ξέχασαν τὸ δρόμο κι ἡ ἐξήγηση θὰ ᾿ρθεῖ κάποτε ὅταν δὲν θὰ χρειάζεται πιὰ καμία ἐξήγηση. Ά, πόσα ρόδα στὸ ἡλιοβασίλεμα – τί ἔρωτες Θεέ μου, τί ἡδονὲς τί ὄνειρα! Ας πᾶμε τώρα νὰ ἐξαγνιστοῦμε μὲς στὴ λησμονιά. ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ-Χειμωνιάτικο τοπίο Ἕν᾿ ἀλλόκοτο φεγγάρι σὰν ἕνα κομμάτι πάγου, πεθαμένο καὶ στημένο μέσ᾿ στὴ μέση του πελάγου, μιὰ βουβή, μεγάλη ξέρα, πιὸ γυμνὴ κι ἀπὸ παλάμη, μ᾿ ἕνα γέρικο, θλιμμένο, τραγικό, μικρὸ καλάμι κι ἕνας ἴσκιος -ἕνα κάτι- ποὺ δὲ ξέρω τί ἔχει χάσει κι ἀπὸ τότε φέρνει γύρα, μὴ μπορώντας νά ῾συχάσει. Παγωμένο τὸ χαμένο κι ὅλο φῶς, ἐκεῖνο τρίο, σιωποῦσε κι ἀγρυπνοῦσε, μέσ᾿ στὴ νύχτα, μέσ᾿ στὸ κρύο... ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ - Το φεγγάρι γελάει Καίει καίει η νύχτα οι άνθρωποι τρώνε ονομάζοντας σκοτεινές αρρώστιες η γυναίκα λέει για ένα γάμο Ανεβαίνει ανεβαίνει φωτεινή ρουκέτα στον ουρανό η νύφη ο γαμπρός κόλλησε στη γη γεμάτος κόκκινα στίγματα και στάχτη κλαίει η γυναίκα το φεγγάρι γελάει το φεγγάρι κλαίει η γυναίκα γελάει Oδυσσέας Ελύτης Νυν της Σελήνης το μελάγχρωμα το ανίατο Αιέν το χρυσοκύανο του Γαλαξία σελάγισμα Umberto Fiori - ΠΕΡΑΣΜΑ Επιστρέφει το σκοτάδι. Πάνω στα σπίτια ξαναβγαίνει το φεγγάρι, και ανεβαίνει γεμάτο και πάντοτε πιο φωτεινό στον έναστρο ουρανό. Πάλι αυτό το ωραιότατο άδειο εκεί πάνω ψηλά σε πιέζει σαν ένα προσωπικό γεγονός. Το νιώθεις σαν ένα χρέος, όπως το τηλέφωνο όταν συνεχίζει να χτυπάει στο σπίτι κάποιου άλλου ενώ ανεβαίνεις τις σκάλες.μτφ: Γιάννης Παππάς Ο.ΕΛΥΤΗΣ - ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ Το διάδημα του φεγγαριού στο μέτωπο της νύχτας Όταν μοιράζονται οι σκιές την επιφάνεια Της δράσης Κι ο πόνος μετρημένος από εξασκημένο αυτί Ακούσιος καταρρέει Μες στην ιδέα που αχρηστεύεται απ' το μελαγχολικό Σιωπητήριο. ΧΙΟΝΗΣ ΑΡΓΥΡΗΣ Έν' ασημένιο κέρμα το φεγγάρι, που κάποτε τινάξαν στο διάστημα οι θεοί, κορώνα γράμματα την τύχη παίζοντας αυτού του κόσμου, έν' ασημένιο κέρμα που δεν έπεσε ποτέ, αλλ' έμεινε εκεί, μετέωρο, στο χάος. Γι' αυτό και δεν αποφασίστηκε ποτέ η τύχη αυτού του κόσμου, γι' αυτό και αδιάκοπα κοιτάμε μ' αγωνία το φεγγάρι, μην πάει και πέσει απ' του χαμού μας την πλευρά. ΡΙΤΣΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ «Σονάτα του σεληνόφωτος» "Ἄφησέ με ναρθῶ μαζί σου. Τί φεγγάρι ἀπόψε! Εἶναι καλὸ τὸ φεγγάρι, - δὲ θὰ φαίνεται ποὺ ἄσπρισαν τὰ μαλλιά μου. Τὸ φεγγάρι θὰ κάνει πάλι χρυσὰ τὰ μαλλιά μου. Δὲ θὰ καταλάβεις. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου. Ὅταν ἔχει φεγγάρι, μεγαλώνουν οἱ σκιὲς μὲς στὸ σπίτι, ἀόρατα χέρια τραβοῦν τὶς κουρτίνες, ἕνα δάχτυλο ἀχνὸ γράφει στὴ σκόνη τοῦ πιάνου λησμονημένα λόγια - δὲ θέλω νὰ τ᾿ ἀκούσω. Σώπα. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου λίγο πιὸ κάτου, ὡς τὴ μάντρα τοῦ τουβλάδικου, ὡς ἐκεῖ ποὺ στρίβει ὁ δρόμος καὶ φαίνεται ἡ πολιτεία τσιμεντένια κι ἀέρινη, ἀσβεστωμένη μὲ φεγγαρόφωτο τόσο ἀδιάφορη κι ἄϋλη, τόσο θετικὴ σὰν μεταφυσικὴ ποὺ μπορεῖς ἐπιτέλους νὰ πιστέψεις πὼς ὑπάρχεις καὶ δὲν ὑπάρχεις πὼς ποτὲ δὲν ὑπῆρξες, δὲν ὑπῆρξε ὁ χρόνος κ᾿ ἡ φθορά του. Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου.ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Γ ΡΙΤΣΟΣ . Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού Τότε το φεγγάρι σκόνταψε στις ιτιές κι έπεσε στο πυκνό χορτάρι. Μεγάλο σούσουρο έγινε στα φύλλα. Τρέξανε τα παιδιά, πήραν στα παχουλά τους χέρια το φεγγάρι κι όλη τη νύχτα παίζανε στον κάμπο. Τώρα τα χέρια τους είναι χρυσά, τα πόδια τους χρυσά, κι όπου πατούν αφήνουνε κάτι μικρά φεγγάρια στο νοτισμένο χώμα. Μα, ευτυχώς, οι μεγάλοι που ξέρουν πολλά, δεν καλοβλέπουν. Μονάχα οι μάνες κάτι υποψιάστηκαν. Γι αυτό τα παιδιά κρύβουνε τα χρυσωμένα χέρια τους στις άδειες τσέπες, μην τα μαλώσει η μάνα τους που όλη τη νύχτα παίζανε κρυφά με το φεγγάρι.» […] Ο ΕΛΥΤΗΣ - ΗΛΙΟΣ Ο ΠΡΩΤΟΣ Φεγγάρι εδώ φεγγάρι εκεί Αίνιγμα διαβασμένο από τη θάλασσα Για το δικό σου το χατίρι Ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα βαθύ γαρίφαλο ακρωτήρι Ν. ΓΚΑΤΣΟΣ - ΑΜΟΡΓΟΣ Μὰ εἶταν ἀγέρας κι ἔφυγε κορυδαλλὸς κι ἐχάθη Εἶταν τοῦ Μάη τὸ πρόσωπο τοῦ φεγγαριοῦ ἡ ἀσπράδα Ἕνα περπάτημα ἐλαφρὺ σὰ σκίρτημα τοῦ κάμπουἝνα φιλὶ τῆς θάλασσας τῆς ἀφροστολισμένης. Ν ΓΚΑΤΣΟΣ - ΜΟΝΑΞΙΑ Κι' ἐσύ, φεγγάρι, ποὺ περνᾶς μέσα στὰ σύννεφα γοργά, κι' ὅλα τὰ λούζεις στὸ ἄϋλο φῶς καὶ στὰ ἀσημένια κάλλη Κάποιας ζωῆς ἀπόκοσμης, τώρα, ποὺ ἡ νύχτα ἀναριγᾶ, πές μου, φεγγάρι, τὰ παλιὰ δὲ θὰ ξανάρθουν πάλι; Ευχαριστώ από καρδιάς τον εκλεκτό φίλο Οδυσσέα Μπεράτη για την ευγενική παραχώρηση των φωτογραφιών του ΠΗΓΕΣ http://ta-parakeimena.blogspot.gr/ http://piramatikoneiroland.blogspot.gr/ http://poeticanet.com/main.php http://itzikas.wordpress.com/